Προτάσεις της ΠΑΣΚ Μηχανικών σχετικά με το νέο νόμο για τον τροπο έκδοσης αδειών δόμησης

Την Κυριακή 20 Νοεμβρίου συνεδρίασε η ΠΑΣΚ Πολιτικών Μηχανικών και εξέδωσε την παρακάτω ανακοίνωση σχετικά με το νέο νόμο για τον τρόπο έκδοσης αδειών δόμησης και ελέγχου κατασκευών.

Η δημόσια διαβούλευση για το Σχέδιο Νόμου «Νέος Τρόπος Έκδοσης Αδειών Δόμησης και Ελέγχου Κατασκευών» ξεκίνησε στο opengov.gr στις 26 Ιουλίου 2011 και ολοκληρώθηκε στις 16 Αυγούστου 2011. Το Σχέδιο Νόμου ψηφίστηκε στις 9 Νοεμβρίου 2011, 3 μήνες μετά τη λήξη της διαβούλευσης και 2 μέρες πριν ορκιστεί η νέα κυβέρνηση.

Το εν λόγω Σχέδιο Νόμου θεωρούμε ότι θέτει τις βάσεις για να αποκτήσουμε έναν τρόπο έκδοσης αδειών δόμησης που θα προάγει το τρίπτυχο διαφάνεια – ποιότητα – οικονομία. Αν εφαρμοστεί ορθά, θα οδηγήσει σε βελτιστοποίηση του σημερινού συστήματος έκδοσης οικοδομικών αδειών.

Είναι ένα πρώτο στέρεο βήμα προς την ψηφιακή σύγκλιση. Προάγει συγχρόνως τον Μηχανικό στον πραγματικό του ρόλο που είναι να μελετάει και να επιβλέπει ορθώς τις κατασκευές και όχι απλώς να διακινεί φακέλους σε δημόσιες υπηρεσίες.

Μένουν ακόμα να γίνουν αρκετά σε αυτήν την κατεύθυνση. Κυρίως:

• να φτιάξουμε το Μητρώο Συντελεστών Ιδιωτικών Έργων,
• να προωθήσουμε την Ταυτότητα Κτιρίων,
• να δημιουργήσουμε έναν ΓΟΚ σύγχρονο, τεκμηριωμένο και απλό
• να συνδέσουμε ηλεκτρονικά όλες τις υπηρεσίες που εμπλέκονται στις αδειοδοτήσεις (Πυροσβεστική, Δασαρχείο, Αρχαιολογία, Εφορίες κλπ.)
• να αποκτήσουμε σύγχρονες προδιαγραφές ιδιωτικών και δημοσίων έργων
• να στελεχώσουμε επαρκώς τα πολεοδομικά γραφεία
• να κωδικοποιήσουμε την πολεοδομική νομοθεσία.

Εκτός όμως από τα βήματα που έγιναν προς τη σωστή κατεύθυνση και μας βάζουν στον δρόμο της σύγκλισης με πρακτικές που βελτιστοποιούν την παραγωγή ιδιωτικών έργων στη χώρα, είχαμε δυστυχώς και δυο σημεία που εμπίπτουν στον Νόμο 4014/11, καθώς πρόκειται για εξόφθαλμες Αυθαιρεσίες!

1. ΑΡΘΡΟ 12

Στο Άρθρο 12 περιγράφονται οι Προϋποθέσεις απόκτησης άδειας Ελεγκτή Δόμησης ως εξής:

Άρθρο 12

Προϋποθέσεις απόκτησης άδειας

1. Ο υποψήφιος ελεγκτής δόμησης πρέπει να διαθέτει τα παρακάτω προσόντα:

α) να είναι διπλωματούχος μηχανικός, μέλος του ΤΕΕ ή πτυχιούχος μηχανικός τεχνολογικής εκπαίδευσης, μέλος της Ε.Ε.Τ.Ε.Μ. ή μηχανικός που έχει αποκτήσει αναγνώριση

επαγγελματικών προσόντων στη χώρα μας κατ’ εφαρμογή

της σχετικής κοινοτικής και εθνικής νομοθεσίας,

β) να διαθέτει αποδεδειγμένη επαγγελματική εμπειρία σε θέματα μελέτης ή επίβλεψης ή κατασκευής κτιρίων τουλάχιστον δύο (2) ετών για την απόκτηση άδειας ελεγκτή δόμησης σε άδειες, που αφορούν κτίρια έως 1.000 τ.μ. και τουλάχιστον τεσσάρων (4) ετών για την απόκτηση άδειας ελεγκτή δόμησης σε άδειες, που αφορούν κτίρια μεγαλύτερα των 1.000 τ.μ..

Θεωρούμε ότι η εξίσωση των Διπλωματούχων Μηχανικών με τους Πτυχιούχους Μηχανικούς αποτελεί ισοπέδωση. Πιστεύουμε ότι ο νομοθέτης θα μπορούσε τουλάχιστον να ζητήσει μεγαλύτερη εμπειρία από τους πτυχιούχους μηχανικούς, όπως άλλωστε γίνεται και σε άλλες παρόμοιες διαδικασίες κρίσης επάρκειας στον δημόσιο τομέα. Επίσης, θέλουμε να ελέγχει ο καθένας ό,τι μπορεί να υπογράψει.

2. ΑΡΘΡΟ 8

Στο Άρθρο 8 περιγράφεται το Μητρώο Μελετητών και Επιβλεπόντων Μηχανικών και τα αντίστοιχα καθήκοντα. Στις παραγράφους 2 και 3 διαβάζουμε τα εξής:

2. Οι μελετητές μηχανικοί ευθύνονται για την εκπόνηση

όλων των επί μέρους μελετών σύμφωνα με τις κείμενες

διατάξεις. Για τις άδειες δόμησης που αφορούν κτίρια

σε παραδοσιακό οικισμό, παραδοσιακό ή ιστορικό

τμήμα πόλης, οικιστικό σύνολο που έχει χαρακτηριστεί

ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο, καθώς και κηρυγμένα

διατηρητέα κτίρια ή νεότερα μνημεία οι αρχιτεκτονικές

μελέτες εκπονούνται και υπογράφονται αποκλειστικά από

αρχιτέκτονες μηχανικούς και οι στατικές μελέτες από

τους αρμόδιους πολιτικούς μηχανικούς.

3. Οι επιβλέποντες μηχανικοί ευθύνονται ανά τομέα επίβλεψης:

α) Για την επίβλεψη των οικοδομικών εργασιών σύμφωνα

με τις μελέτες που συνοδεύουν την έγκριση δόμησης

και την άδεια δόμησης. Κατά τα λοιπά ισχύουν οι

διατάξεις των άρθρων 341 και 342 του Κώδικα Βασικής

Πολεοδομικής Νομοθεσίας (π.δ. της 14.7.1999, Δ΄ 580).

β) Για τη συμπλήρωση των προβλεπόμενων στοιχείων

της Ταυτότητας του Κτιρίου σύμφωνα με τις παραγράφους 2 και 3

του άρθρου 4 του ν. 3843/2010.

γ) Για την ενημέρωση της Υ.ΔΟΜ. για τον ορισμό της

ημερομηνίας ελέγχου.

Θα θέλαμε να επισημάνουμε τα εξής:

• Στη διαβούλευση που έγινε το καλοκαίρι, το αρχικό κείμενο ήταν διαφορετικό.
• Δεν άλλαξε απολύτως τίποτα από το κείμενο της διαβούλευσης ΕΚΤΟΣ από την προσθήκη της τροπολογίας «Για τις άδειες δόμησης που αφορούν κτίρια σε παραδοσιακό οικισμό, παραδοσιακό ή ιστορικό τμήμα πόλης, οικιστικό σύνολο που έχει χαρακτηριστεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο, καθώς και κηρυγμένα διατηρητέα κτίρια ή νεότερα μνημεία οι αρχιτεκτονικές μελέτες εκπονούνται και υπογράφονται αποκλειστικά από αρχιτέκτονες μηχανικούς και οι στατικές μελέτες από τους αρμόδιους πολιτικούς μηχανικούς.»

Σημειώνεται μάλιστα ότι κανένα σχόλιο στη διαβούλευση του καλοκαιριού δεν πρότεινε τη διατύπωση που μπήκε εμβόλιμα στο ψηφισθέν νομοσχέδιο.

• Έντονα ερωτηματικά μας προκάλεσε το γεγονός ότι κατά τη διάρκεια της συζήτησης και ψήφισης του εν λόγω Σχεδίου Νόμου, μέσα στην αίθουσα της ολομέλειας της Βουλής βρίσκονταν ολιγάριθμοι βουλευτές. Προφανώς όλοι οι υπόλοιποι κινούνταν στους διαδρόμους αναζητώντας τον νέο Πρωθυπουργό που ορκίστηκε μετά από 2 μέρες.

• Αδυνατούμε να ερμηνεύσουμε ποιοι είναι οι «αρμόδιοι πολιτικοί μηχανικοί». Υπάρχουν και αναρμόδιοι πολιτικοί μηχανικοί; Πώς διαχωρίζονται; Πώς θα τους επιλέξει ο πολίτης; Σε θέματα δημοσίου συμφέροντος, κρίνουμε ότι χρειάζεται μεγαλύτερη ευαισθησία και σαφήνεια. Ειδικά σε ό,τι αφορά υφιστάμενα διατηρητέα κτίρια που πρέπει να τα προστατέψουμε.

• Γιατί απορυθμίζονται οι παγιωμένες εδώ και χρόνια συνθήκες άσκησης του επαγγέλματος του μηχανικού σε ένα τεράστιο ποσοστό της περιφέρειας της χώρας; (Και μάλιστα σε συνθήκες κρίσης και έντονης οικονομικής δυσπραγίας.)

• Γιατί δημιουργούνται απαγορεύσεις σε συναδέλφους μηχανικούς να ασκούν ένα επάγγελμα που μέχρι σήμερα ήταν ικανοί να ασκούν βάσει των κείμενων διατάξεων; Τι άλλαξε;

• Γιατί προάγεται ο συγκεντρωτισμός αντί για τη διασπορά; Γιατί δημιουργούνται ολιγοπώλια στην άσκηση υπηρεσιών; Γιατί μπαίνουν φραγμοί χωρίς καμία αιτιολόγηση και τεκμηρίωση;

• Έχει εξορθολογιστεί το ισχύον νομικό πλαίσιο χαρακτηρισμού ενός οικισμού ως παραδοσιακού ή ενός τμήματος πόλης ως παραδοσιακού και ιστορικού; Είναι ικανοποιητικός ο τρόπος με τον οποίον τα οικιστικά σύνολα χαρακτηρίζονται ως ιστορικά διατηρητέα μνημεία;

• Έχουν αντιληφθεί όσοι πρότειναν, στήριξαν και ψήφισαν το συγκεκριμένο εδάφιο ότι οδηγούν τους πολίτες σε λιγότερες εναλλακτικές για να μελετήσουν και να επιβλέψουν τα έργα που θέλουν να κατασκευάσουν;

• Έχουν αντιληφθεί όσοι πρότειναν, στήριξαν και ψήφισαν το συγκεκριμένο εδάφιο ότι αυξάνουν το κόστος παροχής υπηρεσιών μελέτης-επίβλεψης σε ένα τεράστιο ποσοστό πολιτών σε όλη την περιφέρεια της χώρας;

• Έχουν αντιληφθεί όσοι πρότειναν, στήριξαν και ψήφισαν το συγκεκριμένο εδάφιο ότι οδηγούν στον αφανισμό και στην εξαθλίωση ένα παραγωγικό κομμάτι μηχανικών σε όλη την ελληνική επικράτεια που επιλέγει να ασκεί ελεύθερο επάγγελμα αντί να ρέπει στον παρασιτισμό;

• Έχουν επίγνωση οι αρμόδιοι ότι σε συνθήκες αυξανόμενης ύφεσης της οικονομίας και εκρηκτικής ανεργίας των νέων κλείνουν πόρτες εργασίας σε επαγγελματίες με προσόντα και σπουδές; Ξέρουν ότι με την απόφασή τους αυτή τους βγάζουν το εισιτήριο της μετανάστευσης;

ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΛΟΓΟΥΣ

ΚΑΙ ΜΕ ΕΠΙΓΝΩΣΗ ΤΗΣ ΣΟΒΑΡΟΤΗΤΑΣ

ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΤΥΧΩΝ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ

ΠΡΟΤΕΙΝΟΥΜΕ:

1. Να επανέλθει το Άρθρο 8, όταν δημοσιευτεί σε ΦΕΚ, στη διατύπωση της διαβούλευσης του OpenGov.

2. Να ξεκινήσει διάλογος με πρωτοβουλία του ΤΕΕ, σαφές χρονοδιάγραμμα και τη συμμετοχή του ΣΠΜΕ και όλων των εμπλεκόμενων συλλόγων για τις άδειες δόμησης που αφορούν υφιστάμενα και νέα κτίρια σε παραδοσιακό οικισμό, παραδοσιακό ή ιστορικό τμήμα πόλης, οικιστικό σύνολο που έχει χαρακτηριστεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο, καθώς και κηρυγμένα διατηρητέα κτίρια ή νεότερα μνημεία.

Εκεί θα ακουστούν νηφάλια και καλοπροαίρετα όλες οι απόψεις και θα οδηγηθούμε σίγουρα σε μια τεκμηριωμένη λύση.

3. Να συναντηθούμε άμεσα ως ΣΠΜΕ με την πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΚΑ, ώστε να εκθέσουμε τις απόψεις μας.

ΠΑΣΚ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ

Eλληνικό παράδειγμα για σχολικές υποδομές με ΣΔΙΤ

Το ερώτημα εάν μπορούν οι ελληνικές ΔΕΚΟ να ανταποκριθούν στη σημερινή πραγματικότητα και αντί να σβήσουν να συνεχίζουν να υπηρετούν το κοινό συμφέρον σε μια αναπτυξιακή λογική δεν απαντάται εύκολα. Χρέος των διοικήσεών τους είναι να προσπαθήσουν να βρουν τους τρόπους εκείνους που θα τις καταστήσουν ανταγωνιστικές πέρα από τα όρια της χώρας και να αξιοποιούν όσες δυνατότητες υπάρχουν.

Η αύξηση της απορρόφησης κοινοτικών πόρων και η αναζήτηση πηγών χρηματοδότησης, η αξιοποίηση εναλλακτικών μεθόδων χρηματοδότησης αλλά και η σύγχρονη διαχείριση των εταιρειών με επιπλέον δραστηριότητες, μπορούν ίσως να διαμορφώσουν μια νέα αντίληψη για την αποτελεσματικότητα των δημόσιων φορέων της χώρας. Σε αυτή τη λογική, ο Οργανισμός Σχολικών Κτιρίων ΑΕ (ΟΣΚ ΑΕ) προσπαθεί να ανταποκριθεί στις σύγχρονες απαιτήσεις.

Η οικονομική κρίση πλήττει όπως είναι γνωστό όλο το φάσμα δραστηριοτήτων του Δημοσίου συμπεριλαμβανομένων δυστυχώς και έργων κοινωνικής προτεραιότητας όπως είναι τα σχολεία. Μόνος τρόπος αντιμετώπισης είναι η δημιουργική αξιοποίηση εναλλακτικών πηγών. Έστω και την ύστατη στιγμή ας σπεύσουμε να εκμεταλλευτούμε ό,τι έχουμε στη διάθεσή μας για να συνεχιστεί το κοινωνικό έργο και να μπορεί να τροφοδοτηθεί η αγορά.

Η σχεδόν εγκληματική αμέλεια μη απορρόφησης κοινοτικών κονδυλίων από την ΟΣΚ ΑΕ ήταν κάτι που μας προβλημάτισε πάρα πολύ όταν αναλάβαμε τη διοίκηση της ΟΣΚ ΑΕ το Μάρτιο 2010: έως τότε ήταν μηδενική. Μπροστά σε αυτήν την πραγματικότητα, κινητοποιηθήκαμε και προγραμματίσαμε έως το τέλος του 2011 την ένταξη σε ΕΣΠΑ και σε Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη (ΕΠΠΕΡΑΑ) 110 έργων με συνολικό προϋπολογισμό που ξεπερνά τα €300 εκ. Η εικόνα σήμερα είναι ότι 85 σχολεία έχουν ήδη ενταχθεί ή είναι υπό άμεση ένταξη σε ΕΣΠΑ και ΕΠΠΕΡΑΑ σε όλη την επικράτεια.

Την ίδια ώρα, προχωρήσαμε σε διαπραγματεύσεις με την ΕΤΕπ και εξασφαλίσαμε την εκχώρηση νέου δανείου με εξαιρετικά προνομιακούς όρους, ύψους €200εκ.

Χωρίς να αίρουμε τις επιφυλάξεις μας για την αποτελεσματικότητα των ΣΔΙΤ για δημόσια σχολεία, θεωρούμε ότι αποτελούν ενδιαφέρουσα εναλλακτική πηγή χρηματοδότησης που μάλιστα μπορεί να είναι και μια «ένεση» στον πολύπαθο κατασκευαστικό κλάδο. Αυτό είναι κάτι πολύ χρήσιμο όπως καταλαβαίνετε στην παρούσα οικονομική συγκυρία.

Όταν αναλάβαμε τη διοίκηση του Οργανισμού, παραλάβαμε έναν ίσως υπερβολικά φιλόδοξο σχεδιασμό για την υλοποίηση σχολείων μέσω ΣΔΙΤ. Μη κρίνοντας τα ΣΔΙΤ ως πανάκεια αλλά παράλληλα έχοντας εξασφαλίσει τη χρηματοδότη από την ΕΤΕπ και θεωρώντας ότι είναι μια μέθοδος που πρέπει να δοκιμαστεί και για την τόνωση του κατασκευαστικού κλάδου όπως προανέφερα, επανασχεδιάσαμε όλο το πρόγραμμα και κρατήσαμε μόνο τα ώριμα και μεγάλης προτεραιότητας έργα.

Σήμερα είναι έτοιμες να ξεκινήσουν τρεις συμβάσεις ΣΔΙΤ για 22 σχολεία στην Αττική και 16 σχολεία στη Θεσσαλονίκη ενώ σύντομα ξεκινά και η διαδικασία δημοπράτησης ενός τέταρτου έργου ΣΔΙΤ για σχολεία της Κρήτης.

Συνολικά είμαστε ιδιαίτερα ικανοποιημένοι με την πορεία των έργων ΣΔΙΤ η οποία μάλιστα μας έχει καθιερώσει και σε διεθνές επίπεδο και συμβάλλει στις προσπάθειες εξωστρέφειας που καταβάλλουμε ειδικά όσον αφορά στη συνεργασία μας με την ΕΤΕπ και τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) ο οποίος μάλιστα μας εμπιστεύτηκε και τη διοργάνωση διεθνούς συνεδρίου με θέμα τα ΣΔΙΤ στις σχολικές υποδομές.

Μια σύγχρονη εταιρεία οφείλει να εφαρμόζει διαφανείς διαδικασίες, να προσφέρει ένα ευχάριστο περιβάλλον για τους υπαλλήλους της, να κάνει χρήση των νέων τεχνολογιών και να αποφεύγει τις σπατάλες σεβόμενη τις υποχρεώσεις της.

Στη συνολική μας προσπάθεια για τον εξορθολογισμό της ΟΣΚ ΑΕ εντάσσεται και η εξοικονόμηση 3εκ.€ που επιτύχαμε από τη διοικητική αναδιάρθρωση, τη μείωση λειτουργικών δαπανών και την αξιοποίηση της περιουσίας. Η ΟΣΚ ΑΕ έχει στο μετοχικό της κεφάλαιο περίπου 2.000 κτίρια και είναι σημαντικό να τα εκμεταλλευτούμε όσο μπορούμε. Μόλις την προηγούμενη εβδομάδα ανακοινώσαμε για παράδειγμα πλειοδοτικό διαγωνισμό για την αναβάθμιση και αξιοποίηση του ιστορικού κτιριακού συγκροτήματος του Αγ. Μηνά στη Θεσσαλονίκη μέσω παραχώρησης η οποία υπολογίζουμε να αποφέρει περισσότερα από 1εκ.€ το χρόνο.

Επίσης, για πρώτη φορά έγινε λεπτομερές σύστημα παρακολούθησης των έργων της ΟΣΚ ΑΕ καθώς επίσης υιοθέτηση συστήματος αξιολόγησης των υπαλλήλων και πολιτικών/διαδικασιών. Άλλες καινοτομίες μας περιλαμβάνουν τη χρήση νέων τεχνολογιών για την αποτελεσματικότερη διανομή εξοπλισμού στα σχολεία της χώρας για την οποία ανασχεδιάσαμε όλη την αλυσίδα εφοδιασμού μας και τα logistics ενώ προχωράμε στην υλοποίηση συνολικού συστήματος γεωγραφικής απεικόνισης GIS. Εκτός από τα παραπάνω, ξεκινήσαμε και διαδικασία δημόσιας διαβούλευσης για τις προδιαγραφές μας, επανασχεδιάσαμε την ιστοσελίδα μας και δημιουργήσαμε υπηρεσία εξυπηρέτησης του πολίτη για την πληρέστερη ενημέρωση του κοινού. Τέλος, στο πλαίσιο της κοινωνικής υπευθυνότητας, συστήσαμε ομάδα Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης.

Επιτακτική η αναγκαιότητα στήριξης του κατασκευαστικού τομέα

Σε διαρκή εγρήγορση, με ανάδειξη του ρόλου και της συμβολής των Μηχανικών αλλά και των τεράστιων προβλημάτων πού διέρχεται ο κατασκευαστικός τομέας καθώς και με υποβολή προτάσεων σε επίπεδο Ε.Ε. και σε εθνικό επίπεδο βρίσκονται σήμερα οι Ευρωπαϊκές Ενώσεις και Οργανισμοί των Μηχανικών και των Μελετητικών και Κατασκευαστικών Εταιρειών σε όλη την Ευρώπη.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα έρευνας πού ανακοίνωσε η Ένωση Ευρωπαίων Κατασκευαστών και περιλαμβάνονται σε σχετική διακήρυξη για τον κατασκευαστικό τομέα, επισημαίνονται τα ακόλουθα:

Η διάρθρωση των έργων του κατασκευαστικού τομέα στην Ευρώπη αφορά κατά 31% σε κτιριακά έργα (όχι του οικιστικού τομέα, δημόσια κτίρια, γραφεία, ξενοδοχεία και βιομηχανικά κτίρια), κατά 29% σε έργα ανακαινίσεων αποκαταστάσεων και συντηρήσεων, κατά 22% σε έργα υποδομών, και κατά 18% ιδιωτικά κτιριακά έργα του οικιστικού τομέα.

Ο κατασκευαστικός τομέας στην Ευρώπη των 27 παράγει 1.173 δις ευρώ ήτοι το 9.9% του συνολικού ΑΕΠ., συμβάλλει κατά 7,1% στην διάρθρωση της συνολικής απασχόλησης (14,874 εκ. εργαζόμενοι στον κατασκευαστικό τομέα) και κατά 29,1% στην απασχόληση στην βιομηχανία. Στην Ε.Ε. των 27 Κρατών Μελών στον κατασκευαστικό τομέα δραστηριοποιούνται 3,1 εκατ. Επιχειρήσεις εκ των οποίων το 95% απασχολεί λιγότερους από 20 εργαζόμενους.

Οι Ευρωπαϊκές Ενώσεις των Μηχανικών (στις οποίες ενεργά συμμετέχει το Τ.Ε.Ε.) ζητούν από τα θεσμικά όργανα της Ε.Ε. τη δραστική αύξηση του Π.Δ.Ε. των εθνικών κυβερνήσεων, την υιοθέτηση και ενεργοποίηση από την Ε.Ε. χρηματοδοτικών και θεσμικών εργαλείων για τη στήριξη των επιχειρήσεων του κατασκευαστικού τομέα και για την προώθηση μικρών και μεγάλων έργων. Ζητούν στήριξη και χρηματοδότηση, όχι για την λογιστική κάλυψη των δημοσιονομικών δυσχερειών αλλά για την τόνωση της αγοράς με έργα και την αποφασιστική στήριξη του κατασκευαστικού τομέα με την τόσο σημαντική επιρροή στην απασχόληση.

Για τη χώρα μας με τις παρούσες κρίσιμες συνθήκες ύφεσης και ανεργίας όπως διαμορφώνονται, η στήριξη του κατασκευαστικού τομέα είναι αυτονόητη επιτακτική αναγκαιότητα. Τακτοποίηση των ανεξόφλητων λογαριασμών και των εκκρεμών οικονομικών υποχρεώσεων στις εργοληπτικές και μελετητικές επιχειρήσεις, επιτάχυνση της ενεργοποίησης και απορρόφησης του ΕΣΠΑ ιδιαίτερα με μικρά και μεσαία έργα στη ελληνική περιφέρεια, άμεσα μέτρα για την οικοδομή, ένταξη και των μελετητικών, κατασκευαστικών επιχειρήσεων και των ελευθέρων επαγγελματιών στο καθεστώς στήριξης και ενισχύσεων του Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανταγωνιστικότητα και των επιμέρους προγραμμάτων του (νέος αναπτυξιακός, εξωστρέφεια, καινοτομία, νεανική επιχειρηματικότητα κ.α.), υιοθέτηση και αξιοποίηση των θεσμικών και χρηματοδοτικών μέτρων της Ε.Ε. για τις Μικρές και Μεσαίες Επιχειρήσεις στον κατασκευαστικό τομέα αποτελούν άμεσες παρεμβάσεις πού θα φέρουν σίγουρα ανακουφιστικά αποτελέσματα στην αναζωογόνηση της εθνικής οικονομίας και συνακόλουθα στην αντιμετώπιση της ανεργίας και τόνωση της απασχόλησης.

Αξιοποίηση των ΣΔΙΤ για σύγχρονες σχολικές υποδομές

Ομιλία στο διεθνές Συνέδριο της World Bank με τίτλο "Southeastern Europe and the Mediterranean PPP Forum 2011", Θεσσαλονίκη 16-18 Μαΐου 2011

"It is a great pleasure for me to have the opportunity to speak about the Greek experience on PPPs for educational infrastructure by the School Buildings Organisation (SBO) at this high-level Forum.

In my presentation, I will attempt to explain the Greek experience about building school infrastructure through PPPs and provide you with the argumentation for this strategic decision of our company, SBO.

Before proceeding however to the core of this presentation which will relate to PPPs’ activities, let me first say a few words about SBO and what we do.

SBO is a state-owned public limited company supervised both by the Ministry of Education and the Ministry of Infrastructure. Its main scope of work is to build school infrastructure in the wider Athens and Thessaloniki regions and to equip schools all over Greece with the appropriate material (such as desks, boards, computers etc). By specific legislative procedures, SBO can also be provided the responsibility to construct school buildings in other regions of the country. As for PPPs, since 2005 SBO may serve as the managing authority for PPP projects of school infrastructure all over Greece.

Overall, SBO at the moment is involved in more than one thousand ongoing and future projects, of which 72 per cent are carried out by the SBO itself, through traditional procurement and are financed by the state budget, EU structural funds and a loan from the European Investment Bank. 23 per cent of all projects are implemented through memoranda of understanding with local authorities and about 5 per cent are PPP projects. Funding of our PPP projects has been secured through the Greek state budget, while EIB has also approved to finance directly the SBO contractors.

You can here have a look of the legislative framework for PPP projects in Greece, which was explained earlier by Mr. Mantzoufas.

The law for carrying out PPP projects in Greece was established in 2005. The interministerial committee is the main decision maker that approves or rejects the proposals of various public and private entities regarding PPP projects.

An important question we need to answer is “why PPPs for schools?” And it is a fact that many people consider it unorthodox to conduct a Private Finance Initiative in projects that are aimed to create a public good, as are state schools. We should also bear in mind that the school PPP projects are non-revenue based, in contrast to road or energy projects.

International research proves that PPPs for school infrastructure offer certain financial and more importantly valuable non-financial benefits. For all benefits, an important piece of the puzzle is that private contractors are responsible not only for the design and construction of the school, but also its maintenance for a period of 25 years.

Financial benefits are assessed and calculated in the Public Sector Comparator and Value for Money analysis. The basis for using a PPP arrangement instead of conventional public procurement rests on the proof that optimal risk sharing with the private partner delivers better Value for Money for the public sector.

Non-financial benefits are the socio-economic benefits stemming from the project. They are typically not easily measured, thus not necessarily factored in the Public Sector Comparator and Value for Money analysis. This does not mean that they are not crucial.

PPPs for schools can ensure accelerated and enhanced delivery of the infrastructure. They can also end up to improved educational outcomes, since maintenance is guaranteed by the contractor who is responsible for the project for over a period of 25 years. Service standards and the response to user needs are higher. Energy savings and sustainability are ensured. On wider societal impacts, PPPs for schools may boost the construction industry, especially in the current debt crisis and may provide educational infrastructure of high standards despite constraints in the public funds.

Let’s now focus on the specific SBO PPP projects.

In our case, our management that took office last year, in March 2010, had to face a “grand” plan of the previous administration including 5 mega PPP projects for more than 150 schools all over the country. In addition, we were asked to meet the changing needs of education within the constraints of a much tighter budget in the middle of a debt crisis. Internationally, development of education facilities through PPPs has proved to be a rather useful tool. In addition to that, performing PPP projects was one of the main requirements of the Greek government also triggered by the European Commission. The EU had placed emphasis on the need to accelerate investments in infrastructure, by mobilising public and private sector finance through PPP arrangements as part of a strategy to address the economic downturn.

In the context of Greek educational infrastructure, we factored in four main criteria:

- first is the need for improved educational infrastructure across the nation in the middle of a debt crisis

- second goes the existence of certain projects in the pipeline

- third go the guidelines from the government and the European Commission to utilize PPPs and

- last, but not least, come the spread up till now competences regarding school buildings and their maintenance between various agents of central and local administrations, which leads to a higher cost and a questionable quality over the lifetime of a project.

At the same time, looking at the projects already lied down by previous administrations, there were operational and strategic concerns we needed to look into. The initial planning took place at a period of skyrocketing economic growth, hence, all financial factors were totally different. Today, there are liquidity issues both in the private and the public sectors and the public budget is very much constrained. Further to that, all projects programmed were in a very different maturity phase.

Taking into account all the above benefits, risks and concerns, we needed to make a careful restructuring of the initial planning. Our strategic decision was that we definitely need to take the PPP path but in a realistic way and not with the overly ambitious –not to say utopian- existing plan, which covered hundreds of school buildings all over Greece.

The new programme was based only on mature projects that were a social priority for the country. It was therefore reduced in 4 smaller scale projects as follows:

- 2 projects for 22 schools in Attica

- 1 project for 16 schools in Thessaloniki, the host city of this Forum, and

- 1 project in Crete.

In a period of only fourteen months we have achieved huge progress in our PPP programme: we launched the second phase of the tender for the first three projects and we have completed the evaluation of the competitors’ bids for all three. We currently have a preferred bidder for the two projects of Attica, while the decision for the preferred bidder of the third project will be validated this week by the Board of Directors. We aim to reach financial close in the third and fourth quarter of 2011 for all three projects, which represent a total Net Present Value of approximately 225 million euros. The budget of our PPP projects represents more than 12% of all Greek PPP projects currently tendered.

In addition to that, we have recently completed the project identification and due diligence phase for our fourth project in Crete, consisting of 14 schools. We plan to launch the first phase of the tender, the invitation to tender, during June 2011. The second tender phase of this project will be launched before the end of this year.

If we look closely to all PPP school projects and the rationales behind them, we will clearly understand that they all represent business cases of social priority.

The rationale for the 22 schools in Attica was to eliminate double shift, to cover the need for new schools due to co-location of schools and population growth, to minimize the use of prefabricated units, and to replace the leased units.

Let’s see some facts and figures of the two projects in the region of Attica.

The rationale for Thessaloniki’s 16 schools was once again to eliminate the double shift operation, to cover the current educational needs of the community, to respond to population decentralisation and concentration in new areas of the city and to replace leased buildings. Central Macedonia and Thessaloniki is one of the least favoured regions of Greece regarding school infrastructure.

The student population in Thessaloniki has an upward trend and the entire region of Thessaloniki has the highest percentage of schools operating in double-shift [4.1% in total and a 7.8% in high schools]. Almost two thirds of the school buildings are more than 20 years old [58.9%], while 24% are much older [more than 40 years old]. Moreover, most schools lack football courts [more than 75%], with football being the most popular sport in Greece and the average school yard surface per student is 48 sq.m.!

Let’s have a closer look to some facts and figures of the project in Thessaloniki.

For the fourth PPP project in Crete, the rationale is to replace old buildings and modernise an old “fleet”, to cover current educational needs of the community and to respond to the expansion of urban areas. In Crete, double shift does not constitute a major problem, but at the same time demographics for student population show an upward trend.

The “fleet” at the same time is ageing: seven out of ten schools are more than 20 years old [69.8%], while 41% are much older [more than 40 years old]. Open spaces do not exist either: most schools lack football courts [almost 70%] and the average school yard surface per pupil is 75 sq.m. (which is higher than in Thessaloniki but not sufficient!).

The projects -once we rescheduled the programming- went very fast, which turned us into pioneers in PPP projects in Greece. We are one of the few public agents in Greece that have acquired know-how in PPP arrangements, especially in the project identification and procurement phases, and we are in place to draw lessons learnt from this experience.

What we have seen so far is positive: the market response has been immediate and abundant, thus enabling us to carry out competitive tenders, with a satisfactory discount rate. The quality of the design studies submitted was high. In addition, coordination between the private and the public sector proved quite satisfactory and forms the basis for the future cooperation between SBO and the Special Purpose Vehicle company. The PPPs of SBO are considered as a fresh breath in the construction market of the country, that will boost the economy for a long time. Our main challenges from now on will focus on successfully reaching financial close and delivering up-to-date contract management services, that will lead to the schools of the future.

Based on the experience acquired so far, we are positive that all four SBO projects will pass the test and deliver better value for schools!

Thank you very much for your attention.

You are more than welcome to introduce any questions regarding this brief presentation"