Κλειστά επαγγέλματα, Ευρωπαικές Οδηγίες και το επάγγελμα του Μηχανικού…

Αποτελεί επαναλαμβανόμενο γεγονός κατά τα τελευταία χρόνια η αναφορά του Επαγγέλματος του Μηχανικού ως «κλειστό επάγγελμα» προερχόμενο είτε ως «πολιτική εξαγγελία» είτε ως διαρροή για σχεδιαζόμενα νομοθετήματα για το «άνοιγμα» της αγοράς. Τείνει δε να γίνει στερεότυπο σε πλείστα δημοσιεύματα στον τύπο πού πιστά αντιγράφεται ενώ η πραγματικότητα και η λογική εξέλιξη είναι εντελώς διαφορετική.

Οι σύγχρονες κοινωνίες απαιτούν ένα δομημένο περιβάλλον με ασφαλείς και ποιοτικές κατασκευές, συμβατές με την προστασία και αναβάθμιση του φυσικού περιβάλλοντος και την αειφόρο ανάπτυξη, απαιτούν αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των πολιτών. Οι Μηχανικοί είναι αυτοί που οικοδομούν την ποιότητα ζωής. Οι Μηχανικοί είναι οι σχεδιαστές, οι μελετητές, οι παραγωγοί, οι κατασκευαστές των έργων, οι επιβλέποντες, οι διευθύνοντες, οι διαχειριστές, οι λειτουργοί πού διασφαλίζουν στην πράξη το δημόσιο συμφέρον (ασφαλείς, ποιοτικές, οικονομικές και αειφόρες κατασκευές). Ο ενδεικτικός κατάλογος των διάφορων επιστημονικών και επαγγελματικών δράσεων των Μηχανικών για την διασφάλιση του δημοσίου συμφέροντος είναι αποκαλυπτικός (αντισεισμικός σχεδιασμός και προστασία, ασφάλεια, ποιότητα και ενεργειακή αποδοτικότητα των κτιρίων, επαρκής και ποιοτική υδροδότηση, ασφάλεια των φραγμάτων, έργα αντιπλημμυρικά, αποχετευτικά, επεξεργασία λυμάτων και απορριμμάτων, νέες τεχνολογίες για την εξοικονόμηση ύδατος και διαχείρισης υδατικών πόρων, εγκαταστάσεις και υποδομές υγειονομικού και κοινωνικού εξοπλισμού, ενεργειακός σχεδιασμός και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, πολεοδομικός σχεδιασμός και βιώσιμες πόλεις, μεταφορικές υποδομές, οδική ασφάλεια, δημόσιες μεταφορές κ.α.). Με ποιες πράγματι προϋποθέσεις όμως θα παράγονται οι Επιστήμονες, οι Μηχανικοί, οι Επαγγελματίες πού θα διασφαλίζουν τα παραπάνω, πού θα είναι επαρκείς για να ασκούν το επάγγελμα με το βέλτιστο επίπεδο ποιότητας παροχής υπηρεσιών; Η πρώτη και βασική προϋπόθεση είναι οι επαρκείς ποσοτικά και ποιοτικά ανώτατες σπουδές Μηχανικού σε Τεχνικά Πανεπιστήμια και εδώ εννοούμε πενταετία και άνω. Οι απόψεις αυτές επικρατούν σήμερα στην Ευρώπη και ΗΠΑ (ακαδημαϊκοί, επαγγελματικοί φορείς, εκπρόσωποι κατασκευαστικών φορέων και της βιομηχανίας) σε απόλυτη αντίθεση και κριτική με την πρότερη συμφωνία της Bologna πού προωθήθηκε άκριτα και επιπόλαια από κοινοτικούς γραφειοκρατικούς μηχανισμούς. Οι εκφρασμένες δηλώσεις και απόψεις των μεγάλων ευρωπαϊκών ενώσεων των Μηχανικών, πολλών εθνικών επαγγελματικών φορέων το υπογραμμίζουν εμφαντικά. Στις ΗΠΑ συντελείται μια τεράστια μεταρρύθμιση στο θέμα. Ο σημαντικός φορέας ASCE μετά από μια πολυετή διαβούλευση συγκρότησε και παρουσίασε τις απόψεις του για το σύγχρονο προφίλ του Μηχανικού CE Vision 2025 κατέληξε στην αναγκαιότητα ισχυρών εκπαιδευτικών προαπαιτουμένων για την άσκηση του επαγγέλματος του Μηχανικού με ποσοτική και ποιοτική ενίσχυση και επέκταση των πανεπιστημιακών γνώσεων του Μηχανικού το αναγκαίο Body of Knowledge με ισχυρές θεωρητικές και γενικές γνώσεις. Κατόπιν δε προτάσεως της ASCE το National Council of Examiners for Civil Engineers and Surveyors (NCCES) αποφάσισε την υποχρεωτική προηγούμενη απόκτηση του MSc προκειμένου κάποιος είναι αποδεκτός για τις εξετάσεις άδειας ασκήσεως του επαγγέλματος. Η ASCE προωθεί επίσης για την συγκρότηση ενός επαγγελματία Μηχανικού που να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες απαιτήσεις το τρίπτυχο knowledge-skills-attitude. Είναι φανερό ότι η πλήρης αντίθεση στην Bologna και οι θέσεις του ΤΕΕ και της ακαδημαϊκής κοινότητας στην Ελλάδα στα θέματα δικαιώνονται απολύτως σε διεθνές επίπεδο. Βέβαια θέμα αιχμής είναι να πεισθούν οι εθνικές κυβερνήσεις και οι κοινοτικές υπηρεσίες να αναθεωρήσουν άρδην τις απόψεις τους για τους μηχανικούς «ταχείας κοπής» και τα «αυτόματα» συστήματα αμοιβαίας επαγγελματικής αναγνώρισης με την ισοδυναμία των ελάχιστων προσόντων. Οι καιροί απαιτούν αναβαθμισμένες ανώτατες σπουδές, και αυξημένα προσόντα και όχι υποβάθμιση και ισοπέδωση που επιβάλλονται από κάθε είδους πελατειακές λογικές.

Η δεύτερη και σημαντική προϋπόθεση είναι ο σύγχρονος ρόλος των Επιμελητηρίων των Μηχανικών πού θα διασφαλίζει την επάρκεια για την είσοδο στο επάγγελμα αλλά και την μετέπειτα επαγγελματική εξέλιξη και ανάπτυξη. Εδώ οφείλουμε να συζητήσουμε σοβαρά για την ουσιαστικοποίηση των εξετάσεων για την άσκηση του επαγγέλματος, την πρακτική άσκηση και την συνεχιζόμενη επαγγελματική κατάρτιση/ανάπτυξη. Πρέπει να μελετήσουμε την διεθνή εμπειρία και να την προσαρμόσουμε κριτικά στην πραγματικότητα της δικής μας αγοράς τεχνικών έργων και ζήτησης εργασίας για την διασφάλιση του δημοσίου συμφέροντος και του υψηλού επαγγελματικού κύρους των Ελλήνων Μηχανικών. Πρέπει να κατοχυρώσουμε το ΤΕΕ ως την αρμόδια αρχή επαγγελματικής αναγνώρισης και στην κυοφορούμενη προσαρμογή της Οδηγίας 2005/36 στο εθνικό δίκαιο αλλά και να συγκροτήσουμε ευρωπαϊκό μέτωπο με τους ομόλογους φορείς των άλλων Κ-Μ για την κατοχύρωση του σύγχρονου ρόλου των Επιμελητηρίων των Μηχανικών στην αναθεώρηση της Οδηγίας πού θα γίνει το 2012 αλλά η διαβούλευση θα αρχίσει το 2010. Πρέπει να πείσουμε τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα ότι η κινητικότητα (mobility) δεν είναι αυτοσκοπός, ο κύριος σκοπός είναι η ασφάλεια και η ποιότητα των κατασκευών.

Ακόμα σε διάφορα κείμενα, (Απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Β5-0247/2001 «Αμοιβή των υπηρεσιών για τους ελεύθερους επαγγελματίες» αλλά και στο Προοίμιο της Οδηγίας 2004/18 -Σκέψη 47- εδώ προβλέπονται κώδικες αμοιβών εκεί που προϋπήρχαν σύμφωνα με τις εθνικές νομοθεσίες) προβλέπεται σαφής εξαίρεση από το κοινοτικό δίκαιο του ανταγωνισμού (Άρθρα 81 και 82 της Συνθήκης της Ρώμης) για τα επαγγέλματα που η άσκηση τους συνδέεται με το δημόσιο συμφέρον και απαιτούνται συγκροτημένοι κώδικες επαγγελματικής δεοντολογίας. Και φυσικά τέτοιο είναι το επάγγελμα του Μηχανικού. Πρόσφατα το Ανώτατο Διοικητικό Δικαστήριο της Βουλγαρίας απέρριψε την προσφυγή της Επιτροπής Ανταγωνισμού κατά της μεθοδολογίας προσδιορισμού ελαχίστων αμοιβών που είχε εγκαθιδρύσει το εκεί Επιμελητήριο Μηχανικών και η Επιτροπή Ανταγωνισμού την προσέβαλε υποστηρίζοντας ότι καταστρατηγεί το κοινοτικό και εθνικό δίκαιο περί ανταγωνισμού.

Στην Ελλάδα η καθιερωμένη ελάχιστη αμοιβή των μηχανικών εκτός από το ότι συμβάλλει στη διατήρηση ενός minimum επιπέδου ποιότητας των μελετών προς όφελος του κοινωνικού συνόλου, αποτελεί και τον πλέον αξιόπιστο τρόπο για τη σωστή φορολόγηση των μελετητών και φυσικά λειτουργεί υπέρ των εσόδων του κράτους. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό στο σημείο αυτό να επισημανθεί, (σε μια εποχή που το επάγγελμα του μηχανικού δέχεται ακόμα μία επίθεση με αφορμή τους φορολογικούς συντελεστές) πως οι Έλληνες μηχανικοί σε αντίθεση με άλλα επαγγέλματα δεν φοροδιαφεύγουν.

Είναι σαφές λοιπόν ότι τα απλουστευτικά επιχειρήματα περί «κλειστού επαγγέλματος» του Μηχανικού πού εξυπηρετούν διάφορες άλλες σκοπιμότητες δεν ευσταθούν ούτε στο πλαίσιο του κοινοτικού δικαίου περί ανταγωνισμού. Πρέπει βέβαια πάντα να έχομε συγκροτημένο το τεκμηριωμένο «οπλοστάσιό» μας, εμπλουτισμένο και με την διεθνή εμπειρία για να αντιμετωπίζουμε επερχόμενες επιθέσεις.

Η ανάδειξη, τεκμηρίωση και ευρεία προβολή της αμεσότητας σύνδεσης του επαγγέλματος του Μηχανικού με το δημόσιο συμφέρον και τις αυξημένες προϋποθέσεις εκπαιδευτικές, επαγγελματικών προσόντων και επαγγελματικής δεοντολογίας που απαιτούνται προκειμένου να διασφαλισθούν επαρκείς ποιοτικά προσφερόμενες υπηρεσίες αποτελούν την ενδεδειγμένη απάντηση.

Η πρόσφατη παγκόσμια οικονομική κρίση απέδειξε περίτρανα ότι οι αγορές χρειάζονται ρύθμιση, παρακολούθηση και εποπτεία και όχι απορρύθμιση. Η διεθνής κοινότητα διδάχτηκε πολλά από τις τραγικές επιπτώσεις στο οικονομικό πεδίο και σήμερα πρέπει να αποτρέψουμε να συμβεί το ίδιο στον τομέα των ανθρώπινων πόρων με την απορύθμιση των προϋποθέσεων και απαιτήσεων και στον τομέα αυτόν όπως εύστοχα διαπιστώνεται και σε κοινή θέση δύο μεγάλων ευρωπαϊκών οργανισμών των Μηχανικών (ECCE και ECEC).

ΕΥΤΥΧΙΣΜΕΝΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΣΕ ΟΛΟΥΣ

Οι Απόψεις του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας για το Ασφαλιστικό

Σε πρόσφατη συνεδρίαση της Διοικούσας Επιτροπής του ΤΕΕ εγκρίθηκε το σχέδιο απόφασης για το ασφαλιστικό σύμφωνα με την εισήγηση που κατέθεσε ο συνάδελφος Ντίνος Μακέδος μέλος της Διοικούσας και πρώην μέλος στο Δ.Σ. του ΤΣΜΕΔΕ.
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Η επιτυχία ενός ασφαλιστικού συστήματος κρίνεται αποκλειστικά και μόνο, από τη δυνατότητά του να αντεπεξέρχεται στις υποχρεώσεις του, να υλοποιεί δηλαδή τις παροχές που υπόσχεται στα ασφαλισμένα μέλη του (ενεργά και συνταξιούχους).
Το Ελληνικό ασφαλιστικό σύστημα μοιάζει με έναν τρύπιο κουμπαρά. Αν και σήμερα εισρέει από τον κρατικό προϋπολογισμό το 50% των συνολικών συντάξεων της χώρας (περίπου 5,5% του ΑΕΠ), το 50% των ακαθάριστων αποδοχών των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα και οι όποιες αποδόσεις της περιουσίας των ταμείων, το ασφαλιστικό μας σύστημα, όχι μόνο δεν μπορεί να δώσει αξιοπρεπείς συντάξεις (7 στους 10 λαμβάνουν συντάξεις κάτω των 750 ευρώ) και ποιοτικές παροχές (έχουμε το υψηλότερο ποσοστό ιδιωτικών δαπανών υγείας που φτάνει το 57,1%), αλλά κινδυνεύει να αναδειχθεί στην αιτία όχι για μία, αλλά για αλλεπάλληλες πτωχεύσεις της ελληνικής οικονομίας.
Παρόλα αυτά η Ελλάδα παραμένει η μοναδική χώρα στην Ε.Ε. που δεν έχει ολοκληρώσει την ασφαλιστική της μεταρρύθμιση, όταν βλέπουμε ότι στις περισσότερες Ευρωπαϊκές χώρες, κυβερνήσεις - κόμματα και συνδικάτα φρόντισαν να «οχυρώσουν» τουλάχιστον στοιχειωδώς τα συντα-ξιοδοτικά τους συστήματα και να καταλήξουν κάπου, ύστερα από εξαντλητική συζήτηση – διάλογο.
ΟΙ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΕΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ
ΙΤΑΛΙΑ:
Πάνω από 5 εκατομμύρια πολίτες συμμετείχαν τον Οκτώβριο του 2007 σε δημοψήφισμα που ενέκρινε τη συμφωνία στην οποία είχαν καταλήξει τον Ιούλιο του 2007, ύστερα από μακρές διαπραγματεύσεις η κυβέρνηση Πρόντι, τα συνδικάτα και οι εργοδοτικές οργανώσεις. Προηγουμένως, σε συνελεύσεις σε όλη τη χώρα είχε συζητηθεί αναλυτικά το 17σέλιδο πρωτόκολλο της συμφωνίας που προέβλεπε σειρά μέτρων για τις συντάξεις, όπως την αύξηση του ορίου ηλικίας στα 58 χρόνια από το 2008, εφόσον έχουν συμπληρωθεί 35 χρόνια ασφάλισης, τη συνταξιοδότηση των εργαζομένων σε βαριές και ανθυγιεινές εργασίες τρία χρόνια νωρίτερα, την αύξηση των κατώτατων συντάξεων ώστε να εγγυώνται ένα ελάχιστο μηνιαίο εισόδημα 580 ευρώ από την 1/1/2008, πλήρως τιμαριθμοποιούμενο. Το πρωτόκολλο υπερψηφίστηκε από το 82% των συμμετεχόντων.
ΟΛΛΑΝΔΙΑ:
6 χρόνια χρειάστηκαν για να καταλήξουν στη συμφωνία του Βάσεναρ οι Ολλανδοί. Εκεί συνδύασαν τις αλλαγές στο ασφαλιστικό με γενναίες μεταρρυθμίσεις στην οικονομία (εργασιακές σχέσεις, κίνητρα για τη μείωση της ανεργίας στους νέους, δραστικές διαφοροποιήσεις στις συλλογικές συμβάσεις). Στις διεθνείς οικονομικές αναλύσεις αυτή τη συμφωνία περιγράφεται ως «ολλανδικό θαύμα», που άλλαξε τη ρότα της χώρας.
ΓΕΡΜΑΝΙΑ:
Επί καγκελαρίας Κολ διεξήχθη 5ετής διάλογος χωρίς ουσιαστικά αποτελέσματα. Στη συνέχεια, όταν στην εξουσία ήρθε ο Σρέντερ, αφού κατήργησε όσες ρυθμίσεις πρόλαβε να ψηφίσει ο Κολ (αύξηση ορίου ηλικίας στα 65) ξεκίνησε έναν νέο 4ετή διάλογο και πέρασε τις δικές του ρυθμίσεις, οι οποίες όμως δεν ήταν και πολύ πιο ήπιες. Η δε Αγκέλα Μέρκελ (με σφοδρές αναταράξεις) αύξησε το όριο ηλικίας στα 67 χρόνια.
ΙΣΠΑΝΙΑ:
Οκτώ χρόνια διαλόγου χρειάστηκαν οι Ισπανοί πριν καταλήξουν το 1995 (επί Γκονζάλες) στην περίφημη «συμφωνία του Τολέδο». Ένα μήνα πριν μπουν οι τελικές υπογραφές από πολιτικά κόμματα, κυβέρνηση και συνδικάτα, απομονώθηκαν άπαντες στο Τολέδο, συζητούσαν νυχθημερόν και κατέληξαν στο πλαίσιο των αλλαγών. Αυτό προέβλεπε και αύξηση των ορίων ηλικίας και μείωση των προνομίων. Το κράτος έκανε ταυτόχρονα δραστικές περικοπές στην εισφοροδιαφυγή, στην ανασφάλιστη εργασία, οι οποίες όμως τεκμηριώθηκαν όλες από μελέτες, χωρίς να υπάρξει αμφισβήτηση για τη σκοπιμότητά τους.
ΣΟΥΗΔΙΑ:
Το σουηδικό εγχείρημα είναι το απόλυτο παράδειγμα προς μίμηση, σε ότι αφορά την κοινωνική συναίνεση, την ομαλότητα μετάβασης, αλλά και την ενημέρωση. Χρειάστηκε 12ετής διάλογος μόνο μεταξύ των πολιτικών δυνάμεων, χωρίς να εμπλακούν τα συνδικάτα. Η συζήτηση ξεκίνησε το 1988, το νομοθέτημα ψηφίστηκε το 2000 από το 87% των πολιτικών δυνάμεων της χώρας (καταψήφισαν μόνο οι κομμουνιστές και οι πράσινοι). Το σύστημα προέβλεπε τριετή μεταβατική περίοδο (έως το 2004) και γενναίες αλλαγές με βάση σύγχρονα μαθηματικά μοντέλα για το προσδόκιμο ζωής των πολιτών. Σύμφωνα με το Σουηδικό μοντέλο που στην ουσία του μετουσιώνει την πλήρη αποδοχή του κεφαλαιοποιητικού συστήματος ασφαλιστικών συνταξιοδοτικών παροχών, επιτυγχάνεται η ίση μεταχείριση όλων των ασφαλισμένων και λειτουργεί στη βάση «Ατομικών Λογαριασμών» στους οποίους συσσωρεύεται το ασφαλιστικό κεφάλαιο του κάθε ασφαλισμένου. Κάθε χρόνο όλοι οι ασφαλισμένοι λαμβάνουν επίσημη ενημέρωση για το ποσό του συσσωρευμένου ασφαλιστικού κεφαλαίου. «Η προστασία που παρέχει το κράτος (όσο αναφορά τις συνταξιοδοτικές παροχές) πρέπει να είναι ομοιόμορφη για όλους. Η χρηματοδότηση τυχόν αποκλίσεων από τον γενικό κανόνα πρέπει να βαρύνει τους ίδιους τους ενδιαφερόμενους».
Βέβαια, θα πρέπει εδώ να αναφέρουμε ότι σήμερα οι Σουηδοί πολίτες εκδηλώνουν μία δυσαρέσκεια γιατί συνειδητοποίησαν, ότι βάζοντας στον υπολογισμό του ασφαλιστικού κεφαλαίου που συσσωρεύουν και θα τους αναλογεί – μοιραστεί στη διάρκεια των συντάξιμων ετών τους, τον δείκτη του προσδόκιμου ζωής, μειώνεται συνεχώς το εισόδημα που θα δικαιούνται ετησίως, στη φάση της συνταξιοδότησής τους.
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ
Η Ελλάδα δεν είναι ούτε η πρώτη ούτε η τελευταία ευρωπαϊκή χώρα που επιχείρησε αλλαγές στο ασφαλιστικό της σύστημα. Είναι, απλώς η χώρα που προχώρησε στις πιο πρόχειρες και πιο επιφανειακές αλλαγές κάτι που εύκολα αποδεικνύεται από την πρόσφατη εμπειρία μας και την ψήφιση του τελευταίου ασφαλιστικού νόμου 3655/2008.
Ήταν και είναι σαφές, ότι ο δρόμος για την αναμόρφωση του ασφαλιστικού συστήματος της χώρας μας, της κωδικοποίησης των νόμων και των κανόνων ασφάλισης καθώς και της διοικητικής οικονομίας κλίμακας, περνούσε μέσα από την πραγματική ενοποίηση των 155 φορέων κοινωνικής ασφάλισης που μέχρι τότε εποπτευ-όντουσαν από 5 διαφορετικά υπουργεία.
Όμως η τότε κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας υιοθέτησε διαδικασίες εξπρές, χωρίς ουσιαστικό διάλογο, χωρίς έρευνα, χωρίς ρεαλιστικές προτάσεις που θα εξοικονομούσαν πόρους στο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης και το σπουδαιότερο, χωρίς αναλογιστική μελέτη που θα αποδείκνυε τη βιωσιμότητά των «μορφωμάτων» που δημιουργούσε ο νέος νόμος.
Είμαστε δηλαδή η μόνη ευρωπαϊκή χώρα που «πέρασε» ένα νομοσχέδιο χωρίς να ξέρει καν αν θα υπάρξουν οφέλη και πόσο χρόνο βιωσιμότητας κερδίζει το ασφαλιστικό της σύστημα.
ΤΟ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ ΜΑΣ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΑΙ Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Για μας η λύση του ασφαλιστικού μας συστήματος είναι αλληλένδετη με την οικονομική ανάπτυξη και τις διαρθρωτικές αλλαγές που απαιτούνται στην ελληνική οικονομία και συνδυασμένη με την απασχόληση και μάλιστα με την απασχόληση με σωστές προϋποθέσεις.
Για να γίνει δε ακόμα πιο κατανοητό πόσο αλληλένδετη είναι η σχέση της οικονομικής ανάπτυξης – απασχόλησης και της εξυγίανσης του ασφαλιστικού συστήματος και ταυτόχρονα πόσο λάθος είναι να αντιμετωπίσει κανείς τα δύο θέματα ανεξάρτητα και αποσπασματικά θα αναλύσουμε σε επίπεδο υπόθεσης εργασίας δύο χαρακτηριστικές προτάσεις που ακούγονται διαχρονικά ως θέσεις - λύσεις του ασφαλιστικού προβλήματος:
1. Η αύξηση των ορίων ηλικίας
Φανταστείτε ότι σήμερα, όχι αύριο, συμφωνούσαμε όλοι μας για μία σημαντική αύξηση των ορίων ηλικίας αποσπασματικά και χωρίς διαρθρωτικές αλλαγές στις δομές της ελληνικής οικονομίας και χωρίς προτάσεις – παρεμβάσεις στον τομέα της απασχόλησης.
Το αποτέλεσμα θα ήταν απλώς η «μετακίνηση» ενός σημαντικού αριθμού συμπολιτών μας από τον κλάδο των συνταξιούχων στον κλάδο των ανέργων και μάλιστα με δυσμενέστερες πιθανόν επιπτώσεις στην ελληνική οικονομία.
2. Η επιλογή του κεφαλαιοποιητικού συστήματος
Φανταστείτε έναν ιδανικό και ταυτόχρονα μεμονωμένο ελεύθερο επαγγελματία που πληρώνει κανονικά τις εισφορές του και συσσωρεύει για 35 ή 40 χρόνια ασφαλιστικό – συνταξιοδοτικό κεφάλαιο και μία ευνομούμενη πολιτεία που το παρακολουθεί ετησίως και προβαίνει στις απαραίτητες διορθωτικές κινήσεις, ώστε αυτός να μπορεί να εξασφαλίσει ένα ελάχιστο εγγυημένο συνταξιοδοτικό εισόδημα.
Και φανταστείτε την ημέρα που ο ιδανικός ελεύθερος επαγγελματίας συνταξιοδοτείται, η οικονομία της χώρας του να έχει μηδενική ή αρνητική ανάπτυξη. Τότε το κεφάλαιό του θα μηδενιστεί σε μικρό χρονικό διάστημα γιατί προφανώς δεν θα υπάρχουν οι «ενεργοί» ασφαλισμένοι που θα παράγουν τους τόκους του κεφαλαίου που έχουν συνυπολογισθεί για τον καθορισμό του ελάχιστου εγγυημένου συνταξιοδοτικού εισοδήματος. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο το γεγονός ότι στα σύγχρονα αναλογιστικά μοντέλα βιωσιμότητας των ταμείων, υπεισέρχεται εκτός από τον δείκτη ενεργών ασφαλισμένων / συνταξιούχους και ο δείκτης αύξησης του ακαθάριστου εθνικού προϊόντος.

Δυστυχώς, σήμερα το κράτος όχι μόνο χρωστά 300 δισεκατομμύρια ευρώ και επί πλέον 30 δισεκατομμύρια ευρώ στα ασφαλιστικά ταμεία, αλλά ταυτόχρονα κατέχει και τις χαμηλότερες θέσεις στην παγκόσμια κατάταξη όσον αφορά την ανταγωνιστικότητα, την προστασία των επενδυτών (150η θέση επί 175 χωρών), την γραφειοκρατία (133η θέση), τη διαφθορά (64η θέση) και την εξωστρέφειά της που είναι από τις χαμηλότερες στην Ευρώπη. Σε χώρες, όπως η Σιγκαπούρη, η Ελβετία, η Ταϊβάν, η Φιλανδία οι εξαγωγές τους κυμαίνονται από 50% ως 80% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (Α.Ε.Π.), όταν το αντίστοιχο ποσοστό στην Ελλάδα είναι στο 10% και φέτος θα γίνει μονοψήφιο.
Πρέπει να γίνει συνείδηση σε όλους μας ότι όσο πιο ανοικτή είναι μία χώρα στις ιδέες τόσο ευκολότερα μπορεί να πραγματοποιήσει τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις, οι οποίες, είτε το θέλουμε είτε όχι, επιβάλλονται από τις διεθνείς εξελίξεις και τις νέες συνθήκες που αυτές δημιουργούν και στις σημερινές συνθήκες καθήκον των πολιτών είναι να υιοθετούν και να προωθούν μεταρρυθμίσεις, διότι έτσι θα δημιουργούν οικονομική ανάπτυξη και πλούτο.
Από όλα τα παραπάνω που προσπαθούν να συσσωρεύσουν την πρόσφατη Ευρωπαϊκή και παγκόσμια εμπειρία, γίνεται προφανής η ανάγκη προώθησης άμεσων μεταρρυθμίσεων στις δομές της Ελληνικής οικονομίας με ταυτόχρονη και επιτακτικότερη την ανάγκη λήψης ρεαλιστικών αποφάσεων που πρέπει να παρθούν, σήμερα – όχι αύριο - στο ασφαλιστικό σύστημα της χώρας μας.
1. ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΚΑΙ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞΥΓΙΑΝΣΗ - ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟΥ ΜΑΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ
• Η όποια αναμόρφωση του ασφαλιστικού μας συστήματος, πρέπει να απαντά με επιτυχία στο σύγχρονο διακύβευμα κάθε μεταρρυθμιστικού εγχειρήματος που είναι η εγκαθίδρυση μίας νέας ισορροπίας ανάμεσα σε αντιτιθέμενους στόχους, όπως η αλληλεγγύη και ο ατομισμός, η ισότητα και η αποτελεσματικότητα.
• Τα συνταξιοδοτικά συστήματα δεν πρέπει να είναι μόνο οικονομικά βιώσιμα, αλλά και κοινωνικά αποδεκτά και για το λόγο αυτό πιστεύουμε στην ενδυνάμωση του δημόσιου διανεμητικού συστήματος με την ανεύρεση νέων πόρων, την αποτελεσματική καταπολέμηση της εισφοροδιαφυγής και την ένταξη στην κοινωνική ασφάλιση όλων των μορφών απασχόλησης.
• Διατήρηση των ορίων ηλικίας με βάση τα σημερινά ισχύοντα (νόμος Πετραλιά) τουλάχιστον μέχρι την εξυγίανση του ασφαλιστικού μας συστήματος και την αποδεδειγμένη απόδοση των μεταρρυθμίσεων που θα προωθηθούν.
• Ενοποιήσεις αντίστοιχων – παρόμοιων κλάδων που συνθέτουν τα ασφαλιστικά ταμεία όπως Επικουρικών και Εφάπαξ παροχών, με βάση κλαδικά χαρακτηριστικά και ύστερα από εκπόνηση αναλογιστικών μελετών που θα αποδεικνύουν τη βιωσιμότητά τους πριν αυτοί ενοποιηθούν. Π.χ. Κλάδος Εφάπαξ εισφορών επιστημόνων, Ενιαίος Κλάδος Επικουρικών Συντάξεων Δημοσίων Υπαλλήλων κ.ο.κ.
• Διερεύνηση και συνδυασμός όλων των πιθανών λύσεων διανεμητικού και κεφαλαιοποιητικού συστήματος, όσον αφορά δευτερεύοντες κλάδους, όπως π.χ. τους επικουρικούς και εφάπαξ παροχών που λειτουργούν έτσι και αλλιώς κυρίως κεφαλαιοποιητικά – λογιστικά αν θέλετε, με στόχο την πιθανή και πλήρη ενοποίησή τους για την επίτευξη πραγματικής οικονομίας κλίμακας (π.χ. Ενιαίο Ταμείο Επικουρικών και Εφάπαξ Συντάξεων)
• Ενοποίηση του κλάδου υγείας όλων των ασφαλισμένων. Σε πρώτη φάση λειτουργία επιμέρους κλάδων υγείας με βάση επαγγελματικά, οικονομικά και αναλογιστικά κριτήρια (π.χ. επιστημόνων κ.λ.π.) και στη συνέχεια λειτουργία του Ενιαίου Κλάδου Υγείας με πλήρη μηχανογράφηση όλων των υπηρεσιών – παροχών του. Δεν είναι δυνατό να υπάρχει διαφορετική τιμολογιακή πολιτική στο συνταγολόγιο του δικηγόρου, του γιατρού ή του μηχανικού, ούτε βέβαια να υπάρχουν διαφορετικές παροχές υγείας στην ίδια οικογένεια από τη σύζυγο ή τον σύζυγο. Με την πλήρη δε μηχανογράφηση του ενιαίου κλάδου θα είναι δυνατός ο οποιοσδήποτε έλεγχος και η διασταύρωση των στοιχείων οπουδήποτε ασφαλισμένου και έτσι θα επιτευχθεί πραγματική οικονομία κλίμακας.
• Θέσπιση της ενιαίας βάσης δεδομένων – ηλεκτρονική πλατφόρμα – όλων των ασφαλισμένων της χώρας, κατάργηση των πολλαπλών αριθμών κοινωνικής ασφάλισης και αντικατάστασή τους με τον Ατομικό Αριθμό Φορολογικού Μητρώου.
• Θέσπιση αμφίδρομου ηλεκτρονικού ελέγχου – διασταύρωσης των ασφαλισμένων με το σύστημα TAXIS με στόχο την είσπραξη των ασφαλιστικών εισφορών και τη δραστική καταπολέμηση της εισφοροδιαφυγής και της γραφειοκρατίας.
• Αναμόρφωση και εκσυγχρονισμός του στοιχειώδους σήμερα θεσμικού πλαισίου αναλογιστικών μελετών με βάση τη σύγχρονη διεθνή εμπειρία και τα εξειδικευμένα μαθηματικά μοντέλα. Επισημαίνουμε εδώ ότι με τις προδιαγραφές που θέτουν για την εκπόνηση των αναλογιστικών μελετών των ταμείων, κάθε φορά οι εκάστοτε υπηρεσιακοί παράγοντες του αρμόδιου υπουργείου, δεν υπάρχει περίπτωση όχι κάποιο ταμείο, αλλά κανένας κλάδος κανενός ταμείου να «βγαίνει» αναλογιστικά.
• Εκπόνηση αναλογιστικών μελετών με βάση το νέο αναμορφωμένο και εκσυγχρονισμένο θεσμικό πλαίσιο που θα δημιουργηθεί, όλων των φορέων κοινωνικής ασφάλισης, όπως υφίστανται ή όπως πρόκειται να αναμορφωθούν, ώστε να αποδεικνύεται πλήρως η βιωσιμότητά τους ή μη, πριν τη δημιουργία και στη συνέχεια λειτουργία τους.
• Επικαιροποίηση – διόρθωση των παραπάνω αναλογιστικών μελετών ανά 2 χρόνια με βάση τα διεθνή πρότυπα και τους «κλεισμένους ισολογισμούς» των Φ.Κ.Α. μέσω της δημιουργίας αναλογιστικού παρατηρητηρίου που δεν θα παρακολουθεί απλά το αναλογιστικό έλλειμμα του κάθε κλάδου των ταμείων, αλλά και το πώς αυτό εξελίσσεται στο βάθος του χρόνου. Έτσι θα μπορούμε έγκαιρα και αξιόπιστα να επεμβαίνουμε και να προλαβαίνουμε το πραγματικό αναλογιστικό έλλειμμα πριν αυτό απειλήσει τη βιωσιμότητα του εκάστοτε κλάδου.
• Διερεύνηση των δυνατοτήτων του νόμου 3586 /10.07.2007 περί του θεσμικού πλαισίου επενδύσεων και αξιοποίησης της περιουσίας των Φ.Κ.Α., πιθανή προσαρμογή του στους φορείς κοινωνικής ασφάλισης, όπως αυτοί δημιουργήθηκαν ή θα δημιουργηθούν και αναμόρφωσή του συγκεκριμένου θεσμικού πλαισίου όπου απαιτείται, μετά βέβαια από εξαντλητική διαβούλευση.
• Σε περιόδους εντεινόμενης κρίσης, πιστεύουμε στην πολιτική επιλογή της αύξησης των δημοσίων δαπανών και της στήριξης των συντάξεων ως μέσο ανάπτυξης για τη στήριξη της ζήτησης.
• Καμία αύξηση σε περίοδο κρίσης των εισφορών των ασφαλισμένων.
• Λειτουργία Ταμείων – Καθυστέρηση και Γραφειοκρατία στην απονομή συντάξεων.
Σήμερα ένας ασφαλισμένος χωρίς διαδοχική σύνταξη πληρώνεται 8-10 μήνες αφού καταθέσει τα χαρτιά του και μετά από πολύ τρέξιμο από υπηρεσία σε υπηρεσία. Χειρότερα είναι τα πράγματα για όσους έχουν διαδοχική ασφάλιση: μπορεί να δουν τη σύνταξή τους μετά από 20 μήνες! Υπάρχουν περιπτώσεις δηλαδή που ασφαλισμένοι δεν πρόλαβαν να δουν σύνταξη. «Έφυγαν» μαζεύοντας δικαιολογητικά...
Πιστεύουμε ότι 5 είναι οι κατευθύνσεις που πρέπει να έχουμε για την σταδιακή και στη συνέχεια οριστική λύση του προβλήματος:
1. Εμμονή – εμμονή – εμμονή το τονίζουμε όσο που κουραστικά γίνεται στην πλήρη μηχανογράφηση του ενιαίου συστήματος ασφαλισμένων. Είναι γεγονός από τη μέχρι σήμερα εμπειρία μας, ότι όσους υπαλλήλους και να προσλάβεις, όσο στοχευμένα οργανογράμματα και να υλοποιήσουμε, οι υπάλληλοι ποτέ δεν θα είναι αρκετοί, αν δεν περάσουμε κάποια στιγμή πλήρως στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες των Φ.Κ.Α. και των δημοσίων υπηρεσιών γενικότερα.
2. Έγκαιρη ετοιμασία του φακέλου του συνταξιούχου π.χ. 2 χρόνια πριν την απόκτηση των πρώτων συνταξιοδοτικών του δικαιωμάτων.
Θα σας θυμίσω εδώ, ότι αυτά που επαγγέλλεται η νέα κυβέρνηση περί νομοθετικής ρύθμισης για απόδοση των συντάξεων εντός 3 μηνών, η προηγούμενη κυβέρνηση το είχε κάνει νομοθετική πράξη, ψηφίζοντας νόμο για απόδοση του 80% των συντάξεων σε 15 μέρες, ύστερα από σχετική δήλωση του ασφαλισμένου. Και θα σας θυμίσω και πάλι, ότι ο νόμος «κώλυσε», δεν λειτούργησε στην πράξη.
3. Ο ασφαλισμένος όταν υποβάλλει την αίτησή του για συνταξιοδότηση, ξεκινά με το τεκμήριο της αθωότητας, τουλάχιστον, όσο αφορά ένα κατώτατο ποσό που θα πρέπει να του καταβάλλεται άμεσα, ακόμα και εάν αποδεδειγμένα χρωστάει «κάποιες» εισφορές. Για το ποσό και τον τρόπο που αυτό θα υλοποιείται μπορούμε να ανατρέξουμε και να χρησιμοποιήσουμε στατιστικά στοιχεία από τους ελέγχους που διενεργήθηκαν διαχρονικά και να καταλήξουμε σε συμπεράσματα, ύστερα από συνεργασία με τις διοικήσεις των ταμείων.
4. Άμεση καταβολή (1 μήνα μετά την υποβολή της αίτησης) του εφάπαξ επιδόματος που δικαιούται ο ασφαλισμένος.
5. Άμεση έναρξη της διαδικασίας εγκατάστασης και εφαρμογής συστήματος πιστοποίησης ποιότητας, όλων των υπηρεσιών των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης, τύπου I.S.O..
2. Ε.Τ.Α.Α. - Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε. – ΝΕΕΣ ΕΝΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΤΑΜΕΙΩΝ
Εμείς οι μηχανικοί έγκαιρα και ψύχραιμα και έχοντας τον πλέον εύρωστο «αυτοδιοικούμενο» ασφαλιστικό οργανισμό στην Ελλάδα, είδαμε τα προβλήματα του ασφαλιστικού μας συστήματος και ξεκινήσαμε το διάλογο με την πολιτεία από το 2004. Ένα διάλογο που αποσκοπούσε στη διόρθωση τουλάχιστον των στρεβλώσεων του νόμου 2084/92 που μεταξύ άλλων προέβλεπε για τους μετά την 01-01-1993 ασφαλισμένους μας, εισφορές 3.000,00€ ετησίως και μηνιαία σύνταξη 570.00€ μετά από 35 χρόνια ασφάλισης και ηλικία τουλάχιστον 60 χρονών, ενώ παράλληλα κρατούσε «κλειδωμένες» τις συντάξεις των ήδη συνταξιούχων μας στα 1.400€ από το 1984.
Το 2006 ψηφίστηκε από την τότε κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας ο νόμος 3518 που τότε χαρακτηρίστηκε ως «μίνι ασφαλιστικό» και έφερε μαζί με την αύξηση των συντάξεών μας από τα 1.400,00€ στα 2.000,00€, σημαντική αύξηση των εισφορών μας κατά 40%. Ταυτόχρονα, υλοποιούσε ένα χρόνιο αίτημα του τεχνικού κόσμου, αυτό της δημιουργίας του κλάδου των ειδικών παροχών.
Αυτό αποτέλεσε από το 2006 και μετά, την ειδοποιό διαφορά μας σε σχέση με όλους τους άλλους επιστημονικούς φορείς στα προβλήματα του ασφαλιστικού συστήματος της χώρας.
Πριν από ενάμιση χρόνο δώσαμε μια μεγάλη μάχη για να μην ψηφισθεί ο νόμος για την ενοποίηση των Ταμείων. Μεγάλη ως προς το διακύβευμα της, ως προς τη συμμετοχή και κυρίως ως προς την ενότητα που παρουσίασαν οι μηχανικοί και οι οργανώσεις τους.
Δυστυχώς στη συνέχεια ήρθε η ενοποίηση των Ταμείων με το νόμο 3655/2008 της δεύτερης κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας που δεν επηρέασε μεν τις παροχές του Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε., όσο αφορά το ύψος συντάξεων, των εισφορών και τα όρια ηλικίας, αλλά δημιούργησε μια νέα δυσμενέστερη για την άσκηση του επαγγέλματος του μηχανικού πραγματικότητα.
Σήμερα, η νέα κυβέρνηση του ΠΑ.ΣΟ.Κ. δια στόματος του νέου της υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων κ. Α. Λοβέρδου ανοίγει μάλλον έναν προσχηματικό διάλογο με διαδικασίες express, αγνοώντας για άλλη μία φορά τη διεθνή εμπειρία του τρόπου επίτευξης των ασφαλιστικών μεταρρυθμίσεων και προτείνοντας τη δημιουργία 3 ταμείων κύριας ασφάλισης, μισθωτών – αυτοαπασχολούμενων – αγροτών.
Προφανώς για άλλη μία φορά η πολιτεία αγνοεί τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του ασφαλιστικού μας ταμείου και το γεγονός ότι το Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε. ασφαλίζει ιδιότητα, γιατί πως είναι δυνατόν όταν θέλει με τις νέες ενοποιήσεις, να επιτύχει οικονομίες κλίμακας και ελαχιστοποίηση της γραφειοκρατίας των ασφαλισμένων, να προτείνει σε ένα μηχανικό που μπορεί στη διάρκεια της 35ετους καριέρας του να εναλλάσσεται πολλές φορές από αυτοαπασχολούμενος (ελεύθερος επαγγελματίας) σε μισθωτό, να εγγράφεται και να μετεγγράφεται άλλες τόσες φορές μεταξύ των 2 ταμείων. Δεν θέλουμε δε καν να σκεφτούμε το τι θα γίνεται με την ατομική καρτέλα εγγυοδοσίας (εγγυητικές επιστολές) του κάθε συναδέλφου. Το μόνο βέβαιο είναι, ότι για άλλη μία φορά μία ακόμα κυβέρνηση προσπαθεί να πετύχει το απόλυτο «αλαλούμ» στην άσκηση του επαγγέλματος του μηχανικού.
Σήμερα εμείς οι μηχανικοί έχοντας τους καλυτέρους ποιοτικούς δείκτες και τον πιο υγιή ασφαλιστικό φορέα και ύστερα από την εμπειρία της λειτουργίας του «μορφώματος» που λέγεται Ε.Τ.Α.Α. που αποτελεί έναν πρόσθετο μη βιώσιμο γραφειοκρατικό μηχανισμό με ετήσιο κόστος που ξεπερνά το 1.200.000,00€, θέτουμε τη δικιά μας κόκκινη γραμμή στο διάλογο για το ασφαλιστικό ζητώντας:
• Την ανεξαρτητοποίηση του κλάδου κύριας σύνταξης και της διεύθυνσης εγγυοδοσίας από το Ε.Τ.Α.Α. και ένταξή τους στο προηγούμενο καθεστώς του Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε.. Επισημαίνουμε ότι αυτές οι 2 λειτουργίες του ταμείου είναι αλληλένδετες, αλληλόχρεες και δεν μπορούν να διαχωριστούν, γιατί ο κλάδος κύριας σύνταξης, λόγω του γεγονότος της ασφάλισης της ιδιότητας του επαγγέλματος του μηχανικού, εγγυάται τις εγγυητικές επιστολές που εκδίδονται υπέρ των ασφαλισμένων μας και τα έσοδα από τις εγγυητικές επιστολές προστίθενται στον κλάδο κύριας σύνταξης.
• Την ανεξαρτητοποίηση του κλάδου ειδικών παροχών από το Ε.Τ.Α.Α. και ένταξή του αποκλειστικά στο Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε. με παράλληλη νομοθετική ρύθμιση για τη δυνατότητα λειτουργίας του με ανακατανομή ορισμένων πόρων του Ταμείου, όπως π.χ. του πόρου του 2% των μελετών και επιβλέψεων και που όπως αναφέρθηκε και προηγουμένως ο συγκεκριμένος κλάδος θα λειτουργεί προσθετικά στις υπάρχουσες ή τις μελλοντικές παροχές του Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε..
• Την ανεξάρτητη διαχείριση των αποθεματικών του Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε. Δεν είναι δυνατόν η αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της ATTICA BANK να πληρώνεται αποκλειστικά και μόνο από τα αποθεματικά του Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε., αλλά για την απόφαση ή μη της αύξησης να συναποφασίζουμε μαζί με τους γιατρούς και τους δικηγόρους, ενώ ταυτόχρονα στη διοίκηση της τράπεζας να μετέχουν εκπρόσωποι εκτός Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε..
• Την ενεργητική και ασφαλή αξιοποίηση των περιουσιακών δεδομένων του Ταμείου μας, με βάση τις γενικές κατευθύνσεις που έχουμε θέσει και βέβαια μέσα στο ισχύον ή το όποιο αναμορφωμένο θεσμικό πλαίσιο αξιοποίησης της περιουσίας των Φ.Κ.Α., δημιουργώντας «προϊόντα» φιλικά και σχετικά με το επάγγελμα του μηχανικού (φιλική και ασφαλής στροφή προς τα μέλη μας) με στόχο την επίτευξη:
1. Μόνιμης λύσης στις στεγαστικές ανάγκες όλου του Τεχνικού Κόσμου, υλοποιώντας ένα στεγαστικό πρόγραμμα με κτίρια πρότυπα – συγκεντρωμένες μονάδες - εξυπηρέτησης των συναδέλφων αλλά και των πολιτών σε όλη την Ελλάδα. Είναι προφανές ότι θα πρέπει πρώτα να μελετήσουμε και να εκπονήσουμε ως Τ.Ε.Ε. ένα κτιριολογικό πρόγραμμα στεγαστικών αναγκών όλου του τεχνικού κόσμου για όλη την Ελλάδα (Τ.Ε.Ε., Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε., Σύλλογοι, πιθανόν και Τράπεζα Αττικής) και στη συνέχεια να προχωρήσουμε στη σύνταξη οικονομοτεχνικής μελέτης σκοπιμότητας, έχοντας σαν εργαλεία τα χρήματα που ξοδεύουμε σήμερα ως Τ.Ε.Ε., Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε., Σύλλογοι και Τράπεζα Αττικής, τα ισχυρά αποθεματικά του Ταμείου και τα στεγαστικά προϊόντα της Τράπεζας Αττικής.
2. Την παραγωγή τεχνολογίας στη βάση της νέας πράσινης οικονομικής ανάπτυξης και της παραγωγής έργου για την εξοικονόμηση ενέργειας που θα χαρακτηρίσει τον αιώνα μας.
• Την παρακολούθηση της πορείας της επένδυσής μας στην ATTICA BANK από ανεξάρτητο, ειδικό χρηματοοικονομικό σύμβουλο που θα προσληφθεί ύστερα από τη διενέργεια σχετικού μειοδοτικού διαγωνισμού.
• Τη νομοθετική ρύθμιση και αναδρομική πληρωμή στο Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε. των διαφυγόντων εσόδων από όλες τις δραστηριότητες παραγωγής έργου όπως π.χ. οι Σ.Δ.Ι.Τ. που σήμερα δεν καταβάλλονται στο ταμείο μας.
• Τον εξορθολογισμό των στρεβλών εισφορών του νόμου 3518/2006 των μισθωτών συναδέλφων που ενταχθήκαν στο Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε. μετά την 1-1-1993, ύστερα από εκπόνηση ειδικής αναλογιστικής μελέτης.
• Την άμεση καταβολή των εισφορών του κράτους από την τριμερή χρηματοδότηση που σε απόλυτες τιμές ξεπερνούν τα 400.000.000,00€.
• Την άμεση κάλυψη με «κατάλληλο» προσωπικό όλων των οργανικών θέσεων του Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε..
• Την άμεση πρόληψη στο Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε., Γενικού Διευθυντή, ύστερα από διενέργεια διεθνή δημόσιου διαγωνισμού στα πρότυπα των Ανωνύμων Εταιρειών του Δημοσίου.
• Την άμεση πρόσληψη ασφαλιστικού και χρηματοοικονομικού συμβούλου, ύστερα από τη διενέργεια αντίστοιχων διεθνών μειοδοτικών διαγωνισμών.
Παράλληλα ξεκινάμε την εσωτερική μας διαβούλευση και τις διεργασίες:
1. Για τον κανονισμό λειτουργίας του κλάδου ειδικών παροχών.
2. Για το τι θέλουμε ως τεχνικός κόσμος από την επένδυσή μας στην ATTICA BANK. Προσδοκούμε τελικά τη μετεξέλιξή της σε τράπεζα των μηχανικών ή μήπως προτιμούμε την εξυγίανσή της και στη συνέχεια την πώλησή της, σε μία ευνοϊκότερη οικονομική συγκυρία;
3. Για μοντέλο Διοίκησης του Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε. με στόχο την μετεξέλιξή του στον πρότυπο ασφαλιστικό οργανισμό που όλοι ονειρευόμαστε.

Η Εφαρμογή των Ευρωκωδίκων στο επάγγελμα του Πολιτικού Μηχανικού.

Οι Ευρωκώδικες (Eurocodes), είναι ένα πολυετές πρόγραμμα εκπόνησης Ευρωπαϊκών Προτύπων (ΕΝ) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Τυποποίησης (CEN) και έχουν σκοπό να εναρμονίσουν όλους τους κανονισμούς υπολογισμού των Κρατών – Μελών για την στατική επάρκεια μιας μεγάλης σειράς δομικών κατασκευών (π.χ. κτίρια, γέφυρες, προκατασκευασμένα στοιχεία) από διάφορα υλικά (π.χ. σκυρόδεμα, χάλυβα, τοιχοποιία, ξύλο, αλουμίνιο, σύμμεικτες κατασκευές), οι οποίες υφίστανται την επίδραση διαφόρων φορτίσεων (π.χ. μόνιμη, χιόνι, άνεμος, σεισμός).

Η σύνταξη των Ευρωκωδίκων άρχισε πριν από 30 περίπου έτη με ακαδημαϊκή πρωτοβουλία, ενώ το 1989 η Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων έδωσε εντολή στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή Τυποποίησης (CEN) για την έκδοση των Ευρωκωδίκων με τη μορφή ευρωπαϊκών προτύπων και συνέχισε να στηρίζει θεσμικά και οικονομικά τις σχετικές εργασίες, γιατί συνδέεται άμεσα με την ολοκλήρωση της οδηγίας 89/106/ΕΟΚ που σκοπό έχει την ελεύθερη διακίνηση «Προϊόντων Δομικών Έργων» - σήμανση CE.

Τα κράτη μέλη μπορούν να συντάξουν Εθνικά Πρασαρτήματα (Νational Annexes) στα οποία θα παρέχονται οδηγίες για την εφαρμογή (σε εθνικό επίπεδο) των διατάξεων των Ευρωκωδίκων χωρίς όμως να τροποποιείται το περιεχόμενό τους. Πρέπει επίσης να καθορίσουν τις Εθνικά Καθοριζόμενες Παραμέτρους (NDP) είτε αποδεχόμενα τις προτεινόμενες στους Ευρωκώδικες τιμές, είτε καθορίζοντας άλλες, εφόσον τούτο αιτιολογείται από το ισχύον στο έδαφός τους επίπεδο ασφαλείας, από γεωγραφικούς, κλιματικούς λόγους ή τον τρόπο ζωής των κατοίκων.
Οι εθνικά καθορισμένες παράμετροι (NDPs), αποτελούν μέρος του προτύπου που κοινοποιείται υποχρεωτικώς στην CEN και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μαζί με το σώμα της μετάφρασης.
Ειδικά για τους Ευρωκώδικες υπάρχει παρέκκλιση του κανόνα των επισήμων γλωσσών της CEN, που είναι η Αγγλική, Γαλλική και Γερμανική (σε αυτές εκδικάζονται τυχόν διαφορές αντιδίκων), και ισχύουν όλες οι επίσημες γλώσσες των Κρατών – Μελών. Λόγω αυτής της απαίτησης, οι μεταφράσεις στις εθνικές γλώσσες είναι αποδεκτές και θα αποτελέσουν ένα ενιαίο σώμα του κάθε μέρους των Ευρωκωδίκων που θα ισχύει ταυτόχρονα σε όλα τα κράτη.

Οι Ευρωκώδικες απαρτίζονται από
10 κύρια ευρωπαϊκά πρότυπα που συμπεριλαμβάνουν όλους τους τρόπους δόμησης (από σκυρόδεμα, χάλυβα, ξύλο, τοιχοποιία, γεωτεχνία και αλουμίνιο) τα οποία με τη σειρά τους υποδιαιρούνται σε
64 μέρη που περιλαμβάνουν τη συμπεριφορά των δομημάτων (κτιρίων, γεφυρών, δεξαμενών, φραγμάτων, πύργων, αγωγών, καπνοδόχων) στο σεισμό ή/και στην πυρκαγιά.

Το πρόγραμμα εκπόνησης των Ευρωκωδίκων υποδιαιρείται σε τρεις περιόδους
Προκαταρτική –πειραματική περίοδος – 1990-1996, όπου εκπονήθηκαν οι αρχικοί Ευρωκώδικες. Η εναρμόνιση είχε πολλά προβλήματα μεταξύ των διαφόρων Κρατών – Μελών.
2001-2006 Οριστική εκπόνηση των Ευρωκωδίκων με την ταυτόχρονη εκπόνηση από την μεριά των Αρχών των Κ-Μ των Εθνικών Προσαρτημάτων (μικρών συμπληρωματικών κειμένων που κάθε Κ-Μ έχει την δυνατότητα να αποδεχθεί ορισμένες τιμές
2007-2010 Περίοδος συνύπαρξης (Μεταβατική περίοδος)¨Χρονική περίοδος που θα συνισχύουν εθνικοί κανονισμοί και Ευρωκώδικες. Χρόνος κατάρτισης Μηχανικών (Πολεοδομικών και Ιδιωτών) Εκπόνηση Προγραμμάτων.

Ο ΕΛΟΤ, που είναι ο εθνικός οργανισμός τυποποίησης, είναι αρμόδιος για την εκπόνηση, έκδοση και προώθηση των ελληνικών προτύπων και προδιαγραφών.
Επίσης είναι υπεύθυνος για την ένταξη στο εθνικό σύστημα τυποποίησης όλων των ευρωπαϊκών προτύπων με την οποία αυτά καθίστανται εθνικά πρότυπα και ακολουθούν τις τεχνικές και νομικές υποχρεώσεις που έχει η χώρα μας απέναντι στην Ευρωπαϊκή ΄Ενωση (Ε.Ε.) και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Τυποποίησης CEN.


Σχετικά με τους Ευρωκώδικες:
Οι Ευρωκώδικες μεταφέρονται στο εθνικό σύστημα τυποποίησης και καθίστανται ελληνικά πρότυπα. Βάσει αυτής της ιδιότητας αποτελούν κύρια συμβατικά έγγραφα για τις δημόσιες συμβάσεις για την εκτέλεση δομικών κατασκευών.
Οι Ευρωκώδικες θα χρησιμοποιηθούν από όλες τις αρμόδιες (συμβαλλόμενες υπηρεσίες Υπουργείων, Περιφερειών, ΝΠΔΔ και ΟΤΑ) για την εκτέλεση των μελετών (άρθρο 14 οδηγίας 92/50) και των δημοσίων έργων (άρθρο 10 οδηγίας 93/37) λόγω του ότι για να είναι συμβατά με το ευρωπαϊκό δίκαιο πρέπει να συμμορφώνονται με τα εθνικά (ελληνικά) πρότυπα και προδιαγραφές. Επίσης το ΥΠΕΧΩΔΕ οφείλει να τηρεί ενήμερες όλες τις σχετικές με την δημοπράτηση των Δημοσίων Έργων υπηρεσίες του και εποπτευόμενους φορείς του – καθώς και των μελετητών – του γεγονότος ότι τα δημοπρατούμενα έργα πρέπει να είναι σύμφωνα με το νέο καθεστώς των Ευρωκωδίκων.
Οι παραγωγοί δομημάτων και προϊόντων –στην πλήρη εφαρμογή της οδηγίας-για να εκτιμούν τη μηχανική αντοχή των προϊόντων του τομέα των δομικών κατασκευών, πρέπει να αναφέρονται σε μεθόδους υπολογισμού που αναπτύσσουν οι Ευρωκώδικες.
Η χρήση των Ευρωκωδίκων διευκολύνει την ελευθερία παροχής υπηρεσιών ελληνικών μελετητικών γραφείων εντός της διευρυμένης πλέον Κοινότητας λόγω του ότι αναφέρονται σε εθνικά πρότυπα, εναρμονισμένα με τα Ευρωπαϊκά.

Η χώρα μας, ως κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είναι υποχρεωμένη να εφαρμόσει τους Ευρωκώδικες μέσα σε τακτό χρονικό διάστημα. Η χρονική περίοδος 2007-2010, που χαρακτηρίζεται ως μεταβατική περίοδος (ή περίοδος συνύπαρξης), είναι η περίοδος που προβλέπεται να συνισχύσουν οι Εθνικοί Κανονισμοί και οι Ευρωκώδικες. Είναι ο χρόνος κατάρτισης των Μηχανικών (Πολεοδομιών και Ιδιωτών) και εκπόνησης προγραμμάτων.
Όμως, από τον Μάρτιο του 2010, όπως είναι γνωστόν, θα τεθούν σε υποχρεωτική εφαρμογή, οπότε και θα πρέπει να αποσυρθούν όλα τα μη συμβατά προς αυτούς εθνικά πρότυπα και κανονιστικά κείμενα.

Σήμερα, στη Χώρα μας έχουν ολοκληρωθεί οι αποδόσεις στην ελληνική γλώσσα όλων των κειμένων (58) των Ευρωκωδίκων, καθώς και η σύνταξη των αντίστοιχων Εθνικών Προσαρτημάτων από την Επιτροπή Ευρωκωδίκων του ΥΠΕΧΩΔΕ. Τα κείμενα αυτά από την άνοιξη του 2007, έχουν διατεθεί στον ΕΛΟΤ από το ΥΠΕΧΩΔΕ, προκειμένου να υποστούν την τυποποιητική-γλωσσική επεξεργασία πριν την έκδοσή τους.
Επίσης, ο ΕΛΟΤ έχει δώσει για Δημόσια Κρίση, μέσω της ιστοσελίδας του, όλα τα κείμενα των Εθνικών Προσαρτημάτων, και η διαδικασία αυτή θα περατωθεί στο τέλος Νοεμβρίου 2009.

Η διάδοση και εκπαίδευση για τα κείμενα των Ευρωκωδίκων ήταν υποχρέωση των εθνικών Κυβερνήσεων. Όμως, στη Χώρα μας, δυστυχώς, η πολιτεία έως τώρα δεν ανέλαβε τέτοιες πρωτοβουλίες, ούτε χρηματοδότησε τις σχετικές προτάσεις που της έγιναν. Εξ άλλου, οι διαβουλεύσεις που μετέχει το ΤΕΕ με τους αρμοδίους του ΕΛΟΤ και ΥΠΕΧΩΔΕ, για την εξεύρεση τρόπου διάθεσης των κειμένων των Ευρωκωδίκων στους Μηχανικούς σε τιμές προσιτές, δεν έχουν ακόμη περατωθεί. Γίνεται προσπάθεια από το Τεχνικό Επιμελητήριο οι Ευρωκώδικες να διατεθούν στους Μηχανικούς δωρεάν ή σε μικρή – συμβολική τιμή.
Ενόψει αυτών των δυσμενών δεδομένων, το ΤΕΕ, στοχεύοντας στην συνεχή επαγγελματική επιμόρφωση των Μηχανικών, ανέλαβε την πρωτοβουλία να ξεκινήσει άμεσα την όλη εκπαιδευτική διαδικασία, με τη διεξαγωγή Σεμιναρίων και τη χρηματοδότηση της συγγραφής Σημειώσεων για τα Σεμινάρια αυτά.
Πραγματοποιήθηκαν τέσσερα «κεντρικά» Σεμινάρια, στην Αθήνα (23-25 Νοεμβρίου), στην Πάτρα (3-5 Δεκεμβρίου), στο Ηράκλειο Κρήτης (10-12 Δεκεμβρίου) και στη Θεσσαλονίκη (17-19 Δεκεμβρίου), στα οποία μαζί με Μηχανικούς που εδρεύουν στις περιοχές αρμοδιότητας των κατά τόπους Περιφερειακών Τμημάτων του ΤΕΕ, ενημερώθηκαν και οι Εκπαιδευτές των Σεμιναρίων που θα ακολουθήσουν και θα οργανωθούν κατόπιν σε άλλες πόλεις, με ευθύνη και πρωτοβουλία των Περιφερειακών Τμημάτων του ΤΕΕ. Τα Σεμινάρια αυτά οργανώνονται από κοινού με τα αντίστοιχα Περιφερειακά Τμήματά του, το Σύλλογο Πολιτικών Μηχανικών Ελλάδας και σε συνεργασία με την Επιτροπή Ευρωκωδίκων του τέως ΥΠΕΧΩΔΕ.
Στην συνέχεια, θα επακολουθήσουν Σεμινάρια, σ’ όλη τη Χώρα, σε 2-4 πόλεις του κάθε Περιφερειακού Τμήματος με ευθύνη των Τμημάτων αυτών.
Η συμμετοχή έως τώρα των συναδέλφων ιδιαίτερα στο Ηράκλειο και στη Θεσσαλονίκη ήταν εντυπωσιακή κάτι που δείχνει το μεγάλο ενδιαφέρον των Μηχανικών για τους Ευρωκώδικες αλλά και την αναγκαιότητα της σχετικής πρωτοβουλίας που ανέλαβε το ΤΕΕ.