Σάββατο, Δεκεμβρίου 19, 2009

Η Εφαρμογή των Ευρωκωδίκων στο επάγγελμα του Πολιτικού Μηχανικού.

Οι Ευρωκώδικες (Eurocodes), είναι ένα πολυετές πρόγραμμα εκπόνησης Ευρωπαϊκών Προτύπων (ΕΝ) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Τυποποίησης (CEN) και έχουν σκοπό να εναρμονίσουν όλους τους κανονισμούς υπολογισμού των Κρατών – Μελών για την στατική επάρκεια μιας μεγάλης σειράς δομικών κατασκευών (π.χ. κτίρια, γέφυρες, προκατασκευασμένα στοιχεία) από διάφορα υλικά (π.χ. σκυρόδεμα, χάλυβα, τοιχοποιία, ξύλο, αλουμίνιο, σύμμεικτες κατασκευές), οι οποίες υφίστανται την επίδραση διαφόρων φορτίσεων (π.χ. μόνιμη, χιόνι, άνεμος, σεισμός).

Η σύνταξη των Ευρωκωδίκων άρχισε πριν από 30 περίπου έτη με ακαδημαϊκή πρωτοβουλία, ενώ το 1989 η Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων έδωσε εντολή στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή Τυποποίησης (CEN) για την έκδοση των Ευρωκωδίκων με τη μορφή ευρωπαϊκών προτύπων και συνέχισε να στηρίζει θεσμικά και οικονομικά τις σχετικές εργασίες, γιατί συνδέεται άμεσα με την ολοκλήρωση της οδηγίας 89/106/ΕΟΚ που σκοπό έχει την ελεύθερη διακίνηση «Προϊόντων Δομικών Έργων» - σήμανση CE.

Τα κράτη μέλη μπορούν να συντάξουν Εθνικά Πρασαρτήματα (Νational Annexes) στα οποία θα παρέχονται οδηγίες για την εφαρμογή (σε εθνικό επίπεδο) των διατάξεων των Ευρωκωδίκων χωρίς όμως να τροποποιείται το περιεχόμενό τους. Πρέπει επίσης να καθορίσουν τις Εθνικά Καθοριζόμενες Παραμέτρους (NDP) είτε αποδεχόμενα τις προτεινόμενες στους Ευρωκώδικες τιμές, είτε καθορίζοντας άλλες, εφόσον τούτο αιτιολογείται από το ισχύον στο έδαφός τους επίπεδο ασφαλείας, από γεωγραφικούς, κλιματικούς λόγους ή τον τρόπο ζωής των κατοίκων.
Οι εθνικά καθορισμένες παράμετροι (NDPs), αποτελούν μέρος του προτύπου που κοινοποιείται υποχρεωτικώς στην CEN και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μαζί με το σώμα της μετάφρασης.
Ειδικά για τους Ευρωκώδικες υπάρχει παρέκκλιση του κανόνα των επισήμων γλωσσών της CEN, που είναι η Αγγλική, Γαλλική και Γερμανική (σε αυτές εκδικάζονται τυχόν διαφορές αντιδίκων), και ισχύουν όλες οι επίσημες γλώσσες των Κρατών – Μελών. Λόγω αυτής της απαίτησης, οι μεταφράσεις στις εθνικές γλώσσες είναι αποδεκτές και θα αποτελέσουν ένα ενιαίο σώμα του κάθε μέρους των Ευρωκωδίκων που θα ισχύει ταυτόχρονα σε όλα τα κράτη.

Οι Ευρωκώδικες απαρτίζονται από
10 κύρια ευρωπαϊκά πρότυπα που συμπεριλαμβάνουν όλους τους τρόπους δόμησης (από σκυρόδεμα, χάλυβα, ξύλο, τοιχοποιία, γεωτεχνία και αλουμίνιο) τα οποία με τη σειρά τους υποδιαιρούνται σε
64 μέρη που περιλαμβάνουν τη συμπεριφορά των δομημάτων (κτιρίων, γεφυρών, δεξαμενών, φραγμάτων, πύργων, αγωγών, καπνοδόχων) στο σεισμό ή/και στην πυρκαγιά.

Το πρόγραμμα εκπόνησης των Ευρωκωδίκων υποδιαιρείται σε τρεις περιόδους
Προκαταρτική –πειραματική περίοδος – 1990-1996, όπου εκπονήθηκαν οι αρχικοί Ευρωκώδικες. Η εναρμόνιση είχε πολλά προβλήματα μεταξύ των διαφόρων Κρατών – Μελών.
2001-2006 Οριστική εκπόνηση των Ευρωκωδίκων με την ταυτόχρονη εκπόνηση από την μεριά των Αρχών των Κ-Μ των Εθνικών Προσαρτημάτων (μικρών συμπληρωματικών κειμένων που κάθε Κ-Μ έχει την δυνατότητα να αποδεχθεί ορισμένες τιμές
2007-2010 Περίοδος συνύπαρξης (Μεταβατική περίοδος)¨Χρονική περίοδος που θα συνισχύουν εθνικοί κανονισμοί και Ευρωκώδικες. Χρόνος κατάρτισης Μηχανικών (Πολεοδομικών και Ιδιωτών) Εκπόνηση Προγραμμάτων.

Ο ΕΛΟΤ, που είναι ο εθνικός οργανισμός τυποποίησης, είναι αρμόδιος για την εκπόνηση, έκδοση και προώθηση των ελληνικών προτύπων και προδιαγραφών.
Επίσης είναι υπεύθυνος για την ένταξη στο εθνικό σύστημα τυποποίησης όλων των ευρωπαϊκών προτύπων με την οποία αυτά καθίστανται εθνικά πρότυπα και ακολουθούν τις τεχνικές και νομικές υποχρεώσεις που έχει η χώρα μας απέναντι στην Ευρωπαϊκή ΄Ενωση (Ε.Ε.) και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Τυποποίησης CEN.


Σχετικά με τους Ευρωκώδικες:
Οι Ευρωκώδικες μεταφέρονται στο εθνικό σύστημα τυποποίησης και καθίστανται ελληνικά πρότυπα. Βάσει αυτής της ιδιότητας αποτελούν κύρια συμβατικά έγγραφα για τις δημόσιες συμβάσεις για την εκτέλεση δομικών κατασκευών.
Οι Ευρωκώδικες θα χρησιμοποιηθούν από όλες τις αρμόδιες (συμβαλλόμενες υπηρεσίες Υπουργείων, Περιφερειών, ΝΠΔΔ και ΟΤΑ) για την εκτέλεση των μελετών (άρθρο 14 οδηγίας 92/50) και των δημοσίων έργων (άρθρο 10 οδηγίας 93/37) λόγω του ότι για να είναι συμβατά με το ευρωπαϊκό δίκαιο πρέπει να συμμορφώνονται με τα εθνικά (ελληνικά) πρότυπα και προδιαγραφές. Επίσης το ΥΠΕΧΩΔΕ οφείλει να τηρεί ενήμερες όλες τις σχετικές με την δημοπράτηση των Δημοσίων Έργων υπηρεσίες του και εποπτευόμενους φορείς του – καθώς και των μελετητών – του γεγονότος ότι τα δημοπρατούμενα έργα πρέπει να είναι σύμφωνα με το νέο καθεστώς των Ευρωκωδίκων.
Οι παραγωγοί δομημάτων και προϊόντων –στην πλήρη εφαρμογή της οδηγίας-για να εκτιμούν τη μηχανική αντοχή των προϊόντων του τομέα των δομικών κατασκευών, πρέπει να αναφέρονται σε μεθόδους υπολογισμού που αναπτύσσουν οι Ευρωκώδικες.
Η χρήση των Ευρωκωδίκων διευκολύνει την ελευθερία παροχής υπηρεσιών ελληνικών μελετητικών γραφείων εντός της διευρυμένης πλέον Κοινότητας λόγω του ότι αναφέρονται σε εθνικά πρότυπα, εναρμονισμένα με τα Ευρωπαϊκά.

Η χώρα μας, ως κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είναι υποχρεωμένη να εφαρμόσει τους Ευρωκώδικες μέσα σε τακτό χρονικό διάστημα. Η χρονική περίοδος 2007-2010, που χαρακτηρίζεται ως μεταβατική περίοδος (ή περίοδος συνύπαρξης), είναι η περίοδος που προβλέπεται να συνισχύσουν οι Εθνικοί Κανονισμοί και οι Ευρωκώδικες. Είναι ο χρόνος κατάρτισης των Μηχανικών (Πολεοδομιών και Ιδιωτών) και εκπόνησης προγραμμάτων.
Όμως, από τον Μάρτιο του 2010, όπως είναι γνωστόν, θα τεθούν σε υποχρεωτική εφαρμογή, οπότε και θα πρέπει να αποσυρθούν όλα τα μη συμβατά προς αυτούς εθνικά πρότυπα και κανονιστικά κείμενα.

Σήμερα, στη Χώρα μας έχουν ολοκληρωθεί οι αποδόσεις στην ελληνική γλώσσα όλων των κειμένων (58) των Ευρωκωδίκων, καθώς και η σύνταξη των αντίστοιχων Εθνικών Προσαρτημάτων από την Επιτροπή Ευρωκωδίκων του ΥΠΕΧΩΔΕ. Τα κείμενα αυτά από την άνοιξη του 2007, έχουν διατεθεί στον ΕΛΟΤ από το ΥΠΕΧΩΔΕ, προκειμένου να υποστούν την τυποποιητική-γλωσσική επεξεργασία πριν την έκδοσή τους.
Επίσης, ο ΕΛΟΤ έχει δώσει για Δημόσια Κρίση, μέσω της ιστοσελίδας του, όλα τα κείμενα των Εθνικών Προσαρτημάτων, και η διαδικασία αυτή θα περατωθεί στο τέλος Νοεμβρίου 2009.

Η διάδοση και εκπαίδευση για τα κείμενα των Ευρωκωδίκων ήταν υποχρέωση των εθνικών Κυβερνήσεων. Όμως, στη Χώρα μας, δυστυχώς, η πολιτεία έως τώρα δεν ανέλαβε τέτοιες πρωτοβουλίες, ούτε χρηματοδότησε τις σχετικές προτάσεις που της έγιναν. Εξ άλλου, οι διαβουλεύσεις που μετέχει το ΤΕΕ με τους αρμοδίους του ΕΛΟΤ και ΥΠΕΧΩΔΕ, για την εξεύρεση τρόπου διάθεσης των κειμένων των Ευρωκωδίκων στους Μηχανικούς σε τιμές προσιτές, δεν έχουν ακόμη περατωθεί. Γίνεται προσπάθεια από το Τεχνικό Επιμελητήριο οι Ευρωκώδικες να διατεθούν στους Μηχανικούς δωρεάν ή σε μικρή – συμβολική τιμή.
Ενόψει αυτών των δυσμενών δεδομένων, το ΤΕΕ, στοχεύοντας στην συνεχή επαγγελματική επιμόρφωση των Μηχανικών, ανέλαβε την πρωτοβουλία να ξεκινήσει άμεσα την όλη εκπαιδευτική διαδικασία, με τη διεξαγωγή Σεμιναρίων και τη χρηματοδότηση της συγγραφής Σημειώσεων για τα Σεμινάρια αυτά.
Πραγματοποιήθηκαν τέσσερα «κεντρικά» Σεμινάρια, στην Αθήνα (23-25 Νοεμβρίου), στην Πάτρα (3-5 Δεκεμβρίου), στο Ηράκλειο Κρήτης (10-12 Δεκεμβρίου) και στη Θεσσαλονίκη (17-19 Δεκεμβρίου), στα οποία μαζί με Μηχανικούς που εδρεύουν στις περιοχές αρμοδιότητας των κατά τόπους Περιφερειακών Τμημάτων του ΤΕΕ, ενημερώθηκαν και οι Εκπαιδευτές των Σεμιναρίων που θα ακολουθήσουν και θα οργανωθούν κατόπιν σε άλλες πόλεις, με ευθύνη και πρωτοβουλία των Περιφερειακών Τμημάτων του ΤΕΕ. Τα Σεμινάρια αυτά οργανώνονται από κοινού με τα αντίστοιχα Περιφερειακά Τμήματά του, το Σύλλογο Πολιτικών Μηχανικών Ελλάδας και σε συνεργασία με την Επιτροπή Ευρωκωδίκων του τέως ΥΠΕΧΩΔΕ.
Στην συνέχεια, θα επακολουθήσουν Σεμινάρια, σ’ όλη τη Χώρα, σε 2-4 πόλεις του κάθε Περιφερειακού Τμήματος με ευθύνη των Τμημάτων αυτών.
Η συμμετοχή έως τώρα των συναδέλφων ιδιαίτερα στο Ηράκλειο και στη Θεσσαλονίκη ήταν εντυπωσιακή κάτι που δείχνει το μεγάλο ενδιαφέρον των Μηχανικών για τους Ευρωκώδικες αλλά και την αναγκαιότητα της σχετικής πρωτοβουλίας που ανέλαβε το ΤΕΕ.


Δεν υπάρχουν σχόλια: